златен (прид.)
На полици книги во преврска златна Редом наредени стојат, Книги с хилјадници на душа му матна Жл'чка му кревајат и јад.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
И е било време, моми, и е било доба, бил е тој век златен, харен, да би не е било!
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
- Ојде син ми, он побегна, а па ја ним казвам: - Аги мили, аги златни, жи' ви турска вера, жи' ви вера, жи' ви бога, жи' ви Мохамеда, жи' ви турска книга, аги, сина не губете!
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Ах, село златно, ах град Прилеп златен, дали ќе ме донесе Господ уште еднаш тамо!
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Како да правам, златен Господи?
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Ах, јас сиромав, си рекол сам со себе, дали така ми било речено, наместо од прасе месо да јадам понапред, сега си јадам жаби; наместо јагули и риби напред што јадев во златниот град Прилеп по ладните меани, сега си јадам гуштерици и кауѓерици.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Во 1898-1902 год. се води долготрајна „Бурска војна” помеѓу Бурите и Англичаните во Јужна Африка, бидејќи последниве сакале да си ги прошират владенијата заради експлоатација на трансвалските златни рудници.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Од тоа поминаа пак на громка, но безрезултатна пропаганда во Македонија: им изнаветија на Македонци, млади ученици од бугарски и грчки училишта златни гори за во Србија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
ПЕТРИЈА: Златна кума Праскарево! (Ја прегрнува и ја бацува.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
МАРА: Така е, сестро златна. Еден ден ако не го видиш или не чуеш како е, веднаш умот на пусто лошо ќе ти појде.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Свети Никола златен, што ги ведриш и облачиш морињата, варди ни го и чувај ни го Анѓелета од секакво лошо; однеси ни го здрав и жив на местото.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
ДЕПА: И писма и пари, златен!
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
„Занаетот е златен...“ Народна пословица
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Чаршиите изумреа, дуќаните запустеа - пропадна, сичко прокопса занает златен - 'рѓоса
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Тутуни садиш, тутуни нижеш, тутун таговно у монопол редиш, ме споменуваш и ем си жалиш денови - крепи тешки си редиш — Величко, мори, другачко златна!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Се ујдисале двајца старци Новопогрчени фанатици, Ме одделија од Илија, Од мој Илија — златен делија.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Жими господа златен ние сме браќа! (Јасно се подразбираат зборовите од песната која што ја пеат Арнаутите).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
ВАСИЛКА: Е господ златен веќе ако сака, во рацете негови да оставиме.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Пеш по светот поема Песна прва Греј, о мила месечино, сјајно, греј и огреј ми страден род, во мачна душа шепни му тајно за дните нови под златен свод.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Прва му кама забија, кога го овчар пратиа и го од златно видело еднаш за навек тргнаа.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
