ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Прашав дали можеби треба да честам; да не би да сум ја добил првата награда; тие се погледнаа сериозно, завртеа со главите одречно и рекоа, во еден глас, сосема сериозно: „Не“.

Таа (сосема сериозно, оти не разбра дека се шегувам!) рече дека – не.

„Зарем не е така“ прашуваше сосема сериозно?

Затоа, оној вид трагедија на која мелодрамата ѝ дала нов облик и нов живот била деградирана, второкласен вид на трагедија, соодветен за прикажување на животите на тие што биле неподобни за автентичната трагична сцена бидејќи, како домаќинки, банкари и клерици, не биле баш дораснати за класични јунаци.

Во самиот свој стремеж да ја издигне буржоазијата, мелодрамата ризикувала да го унижи самиот трагичен жанр.

Судирите меѓу жените се претерани, театрални, пребурни – во секој случај, не се сосема достоинствени.

Ова објаснува зошто ужасот може да сосуштествува со урнебесноста во поетиката на машкиот геј-дискурс, а човечките неволји, како што е епидемијата на ХИВ/сида, може да станат средства за пародија без најмала импликација на свирепост, дистанција или одрекување – без онаа „моментална анестезија на срцето“ за која филозофот Анри Бергсон мислеше дека е нужна за секоја комедија.197 Според некакво хетеросексуално и хетеронормативно културно мерило, кое ја мери искреноста на јавните сентименти според тоа за колку стрејт треба да се сметаат – според јачината на нивното категорично одбивање да ја признаат сопствената перформативност, според нивното свечено клонење од секакво признавање на театралноста или на играњето улоги, на секаков дослух со својата публика околу формалната или конвенционалната природа на нивниот израз и околу недозволивоста на нејзиното признавање – според тоа мерило, велам, сигурно би изгледало дека италијанските вдовици од Фајер Ајленд си ги тривијализирале чувствата, не си ги сфаќале сосема сериозно.

Сигурно, смешни се кога ќе се споредат со маките на Ифигенија, на Федра и на Хамлет (иако Шекспировата трагедија секогаш според темите и домашните преокупации е поблиску до грижите на буржоазијата, поради што е полесно да се приспособи кон потребите на некоја современа народска публика).305 Бегањето со погрешен маж можеби ќе излезе погубно за Клариса кај Семјуел Ричардсон, но последиците не се баш вселенски: нема тие баш толку да го потресат светот како последиците од Парисовото заведување на Елена – со други зборови, „урнат ѕид, спален кров и кула / И Агамемнон мртов“.306 Кога се гледа од повисоката положба на општествената елита, средносталешката трагедија е само мелодрама.

Наместо тоа, таа бара да се признае онаква каква што е – имено, радикална, бескомпромисна одбрана на убавината, принципиелно одбивање да му се покори убавината како вредност на никакво општествено и политичко размислување кое тврди, колку и да било тоа издржано, дека е посериозно и подостојно.

Машката геј-култура не се преправа дека е амбивалентна кон естетското совршенство, а не може ни сосема сериозно и искрено да тврди дека е критички устроена кон него. ‌Локус класикус за оваа спротивставеност меѓу аполитичната или дури и реакционерна естетика на машката геј-култура и искрениот политички ангажман во борбите за општествен напредок е романот на Мануел Пуиг од 1976 Бакнежот на жената пајак.

Веќе разгледавме некои примери за основните интуиции или за субјективните вистини кои, иако длабоко се чувствуваат, не ни ги одразуваат биолошките природи и психолошките премрежиња, туку општествениот поредок на нашиот свет и вредностите што се поврзани со него.

Не можела, и покрај сите свои многуусрдни напори, да го прикаже буржоаското живеење како сосема сериозно – освен, се разбира, од разводнетото гледиште на самата буржоазија. ‌Зашто грижите на средните сталежи, бидејќи се грижи на обичниот народ, не можат да ја достигнат достоинственоста што ја изискува целосната сериозност.

Тој ги обликува нештата што ни изгледаат како длабоки, трајни интуиции за светот и за нас самите.

На пример, луѓето во нашето општество ги доживуваат генерациските борби меѓу мажите како трагични, барем потенцијално, додека чувствуваат дека генерациските борби меѓу жените не заслужуваат еднакво сериозно, односно сосема сериозно, размислување.

Еднаш после еден завиткан приговор во врска со неговото однесување тој сосема сериозно, како да цитира испуштена одредба од десетте заповести, објасни: Овде важат посебни правила.

Па да видите, сакале или не, вие се позапирате и сега сосема сериозно, сами себе, се прашувате: - Таа беше или не?

„Им се случува и на бавните да побрзаат“, ѝ врати сосема сериозно, но погледот не го крена.