ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Козлето одеше по својот пат, од далечина ја гледаше куќата на Сеген, нејзиниот довчерашен затвор. Беше во зенитот на својата среќа.

Сирота, после толку перипетии во животот, конечно ја најде својата среќа во брачниот живот.

Такви се времињата – секој си ја брка својата среќа.

Можеби момата од нишалката. А и не, да речеш, само една нишалка.

Доктор Сашко Кедев слегува од врвот на светот како жив доказ дека на храбриот му прилега и да е среќен и да раздава потем од својата среќа.

Во својата борба за изедначу­вање на правата на луѓето и животните, длабинските еколози се потпираат врз утилитарната теорија и нејзините тврдења за тоа дека секое суштество сака да ја максимилизира својата среќа и да го избегне страдањето.

Татко беше научен да си ја доживува својата среќа секогаш на маргините.

Врвот на Тумбица веќе е како избричен, а на Брчалото му се ближи времето кога, како што самиот предложи, тој требаше да земе едно запалено кандило од црквата Свети Архангел Михаил и да го однесе на Тумбица, да го постави на место каде што ќе се подигне една христијанска и една католичка црква за да имаат каде да се прекрстат и брезничани за својата среќа и сите што со своите чопери ќе слетуваат на Тумбица со џебовите полни долари.

Подоцна научи за светите египетски скарабеи и за нилските крокодили, за амајлиската моќ на бубачките и саламандрите, за тоа како човекот од примитивните времиња, од бронза, злато и сребро и од скапоцни камења, моделирал слики на овие суштества за да ги носи на вратот или на глуждот, како заштитници на своето здравје и својата среќа.

Тоа беше среќно семејство, сосем несвесно за својата среќа.

Ги олабавив прстите и се пуштив верувајќи на својата среќа.

И до кога тие наши луѓе и натаму ќе ги водат недоумени, до кога судбина лоша ќе им кројат, до кога врз нивната несреќа своја среќа ќе градат?

Уште еднаш би сакала да ти посакам успех во трагањето по својата среќа.

Замина по својата среќа, што му беше дојдена пред вратата да го извика.

И ова старче, со она негово пониско рамо, продолжуваше веќе и да си ги валка своите вредни раце со некакви ситни кражбички, и беше сѐ порадосно, мислејќи дека еднаш и тој мораше да дочека среќата да му се насмевне, сфаќајќи ги за своја среќа токму тие свои поеднипати и до смешност бесмислени кражбички.

Остави ме да си се почувствувам сам, да си се порадувам на себеси, на својата среќа дека ќе бидам таму.

Овде Глигор и Арсо го чекаат бесилото, а за Џемал-ага овде е спас и живот, темна среќа на човек што својата среќа ја промашил и ја загубил засекогаш меѓу слободните луѓе.

По смртта на сликарот Столпник, во неговата куќа луѓето ја најдоа последната негова слика: неколку муренкови стебла излезени заедно од земјата од еден ист корен, од едно исто 'ртиште и плодиште; додека излегувале од земјта, си давале сила едно на друго, си помагале, а потоа секое на својата судбина се препуштало: едното: напинајќи и грабајќи ја лакомо височината, се истенчило, се искривило, како змија фатена за опашка; гранките му откажале во овој тежок напор да го следат, и тоа, полека, болно, се превиткува надолу и тоне со главата кон земјата; под вратот има заглавено висока потпирачка со чатал што не му дава да се скрши и струполи на земјата; но сето тоа е така болно и тажно штом тоа самото не може без потпирачка да се додржи; другото: робувајќи им уште од излегувањето од земјата на многуте фиданки што лакомо наудриле од него како човек со многу пород, и грижејќи се за нив да порастат, да се здебелат и рашират, постепено станало нивна жртва; тие, не мислејќи на него, се туркаат меѓу себе, грабаат од просторот, се надвишуваат меѓу себе, не водејќи сметка дека еден ден од тежина или од силен ветар, ќе се струполат заедно со тоа мајчинско стебло што им дало живот и повеќе никогаш не ќе кренат глава: ќе умираат постепено и ќе се сушат на урнатиот стеблак; трето: или по сој или така му бил благословот: кога му дошло време за плодење како господ да му се распашал: преполно е и се крши од плодови; капи благ сок од муренките како на доилка кога ќе ѝ надојде млекото; пониските гранки од тежина се спуштаат до земјата и се потпираат да си го намалат бремето; четврто: уште од раѓањето анемично - и до крајот на животот анемично; што можеле другите да му помогнат, му помогнале долу под земјата во времето на 'ртењето и пуштањето на корења; а згора: секое со својата среќа и судбина живее, како птиците кога ќе пркнат и ќе го напуштат седелото; околу него има мала оградичка од штички што го штити да не се чеша стоката од него или да го гризе; кога еден ден ќе се исуши, ќе остане така заградено со штичките како споменик: ако од него избијат нови фиданки, тоа ќе бидат посмртчиња кои одново ќе започнат борба за живот; петто: препуштено е на судбината и на бога: здраво-прездраво е родено, пркнато над земјата, а веќе едната половина му се суши; стои како човек парализиран на кого само едната половина му е подвижна; прави напор да расте и да ја влече со себе и другата половина што му стои како мртовец врзан за плеќи; најтешко му било првите години додека свикнало на тој напор и на тоа проклетство а сега просто ѝ е препуштено на судбината; она шестото, седмото, осмото, што откако излегле од земјата, помислиле дека сè можат и сè е нивно, живеат двоен живот; двојна среќа имаат: на едни сè им е едно во кој правец ќе се развиваат: нагоре, надолу или настрана; не размислуваат ни како да ја оформат својата крошна за подобро да се заштитат од ветриштата и снеговите; не се грижат и не размислуваат дали некој пред смртта ќе им стави потпирачка под мишките или вратот за да не се струполат притиснати од својата негрижа, или дали по својата смрт ќе остават потомство; се шират и живеат како што милуваат.

Тоа е сè што може човек да забележи гледајќи ги стеблата.

Куќата му ја запалил некој што се исплашил дека вдовецот со две деца ќе ја земе како втора жена Фиданка Кукникова и ќе ги остави селските мажи без можност да се надеваат на своја среќа.

Тоа може да го стори со разум и без да го потпира со прст челото.

Морам да чекорам кон својата среќа.

Немој да трагаш безумно по својата среќа, зашто таа не доаѓа кога најмногу сакаш.

Сите од персоналот се сменуваа во хранењето и контактирањето со него и ја опробуваа својата среќа да го смират, но тоа скокаше како бесно да ги дофати, да ги раскине.

Зарем од несреќата на другите ќе ја градам својата среќа? Зарем тоа не е поголема несреќа!

Кратко разговараа и Александар оцени дека ќе има колку – толку помош од својот колега, кој не ја криеше својата среќа дека е во ист тим со Бојана.

Марија, без да ја крие својата среќа и радост, ѝ го претстави на Елена младиот човек: - Да те запознаам. Ова е мојот свршеник.

И затоа, дури Нешка и Доста се радуваа на својата среќа, Илко го канеше Шпира да си макне од тепсијата и му велеше: — Ваа веќе ќе а заведиш, шо ќе а заведиш, токо ајде, гледај па да доведиш некоа.

Во себе ја оплакува црната мома Пелагија и си блазисува што навреме ги искуба своите момички од таму, ми ги исчува господ, си мисли, оти малечки, а тука преку ноќ нека пораснат ако треба и секоја од нив ќе си ја најде својата среќа.

Се враќаше кон заборавеното годишно време на својата среќа, кон италијанската пролет за која Татко не знаеше...

Татко, во својата умна стратегија која Мајка ја спроведуваше со голем усет и со умеење, претпоставувал дека Мајка и натаму ќе биде подвижна, во својата среќа да стигнува насекаде за да го обединува семејството низ неговите нови разграноци, колку и да беше тоа распр­снато на двете страни од реката, во градот од крајот на нашиот егзил.

А ние децата, и натаму во нашите соништа трагавме по можниот пристан на нашиот загубен чун, кога стариот капетан му се враќаше на вечното Езеро, трагавме по можноста да го пронајдеме патот на јагулите, да стасаме до Америка пред нив или по нив. Секој со својата среќа…

Затоа зашто никогаш не ги почитував оние жени кои лесно и без многу размислувања, значи без причина или заради беззначајни причини го напуштаа својот дом и својата среќа.

Но кога таа ми објасни дека не можела да поднесе да биде жена на човек кој станал кодош, слуга и полицаец на туѓинска држава, каков што беше и оној кај нас Црн Киро, не можев а да не ја оправдам.

„Сестра ти отрчала во Софија по својата среќа, и ништо повеќе.

Е, а тоа претпладне, кога дотрча кај мене Рајна за да се пофали со својата среќа, убаво го ислушав сè она што ми го изнаприкажа, дури и двапати плеснав со рацете; се правев дека сум многу изненадена; а и зошто некому да му брцаме со прст во радоста; и, се разбира, и понудив стол да седне: „Господи“, реков, „Рајно, ние ломотиме а стоиме, поубаво се густира разговорот додека се седи“, реков, и речиси ја поттурнав за да седне на столот.

Создавачи на својата среќа, духовните задоволства и сопственото наследство.

Но секој со својата среќа.

Не ја криеше својата среќа што тој продолжуваше да ги преведува книгите од мојата балканска сага за време на неговите дипломатски мисии во Македонија, во Албанија, во Франција... 31 октомври 2000 г.