ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Обликот на нејзиното лице потсетува на округлест, безаголен квадрат во кој беа заокружени, на едно место собрани сите нејзини особини, слични на сончевата лач: топлината, светлината и силната енергичност.

Невена беше голема во душата со широка насмевка, со лик како светот да го гледаш на нејзиното лице. Убавите јаболчници потсетуваа на баба и Трајанка.

Раката на човековиот творец тука го имаше потврдено својот вез, врз нејзиното лице.

Влегувајќи в куќи, стравот се појавуваше и исчезнуваше од нејзиното лице.

Во тие мигови, гледајќи го загрижено нејзиното лице, тој беше уверен дека таа презела сѐ за решавање на проблемот што најчесто го измачуваше сето семејство, па сега узреало времето за одлука.

Ги прикаажавме Vinyl и Lupe и филмовите за Нико и Велве­ти­те.

Беше прекрасно да се гледа Нико како пее, додека на огромното платно зад неа се прикажуваше нејзиното лице.

Погледот му остана на нејзиното лице.

Уште е млада, но бледнилото на нејзиното лице одава нешто вдовичко, тоа е она бледнило на католички монахињи, милосрдни сестри.

Се појавува Американката, едно ладало го крие долниот дел од нејзиното лице.

Имаше светлина на нејзиното лице...

Се вративме по гулабите... По враќањето, го погледнав нејзиното лице...

Белиот натриумов блесок го заплисна нејзиното лице, вкочането и монохроматско, со сенки вдлабени под јагодиците.

Тој се усмева. Не забележува отсутност на нејзиното лице.

По нејзиното лице не можеше ништо да се прочита.

Мајка му премолча, а девојчето се намурти како навистина да се стуштиле облаци врз нејзиното лице, ѝ се стиснаа не само усните ами и очите, па штом излегоа таа му пререче: „Ама”.

Ја погледнав Мајка... На нејзиното лице забележав солзи.

Сонцето фрла лажни сенки по нејзиното лице.

Таа не сакаше да ни ја каже причината за нејзиното предвремено враќање, но тоа можеше да се про­чита во новите брчки кои проигруваа на нејзиното лице.

Молчеше поприлично. Една загубена насмевка помина по нејзиното лице.

Сетив дека тој миг беше проследен од секавицата на задоволството што помина по нејзиното лице; а ваквото чувствување на моментот беше означено и со успорувањето на нејзиниот чекор кој и без тоа беше прилично бавен.

Но среде насмевката можев да ја здогледам на нејзиното лице скромната лединка по која се движеа со речиси отсутни чекори многу од нејзини размисли и чувства.

А потоа како да сакаше самата себе си да се укори или да и забележи на својата невнимателност но истовремено и да се оправда, додаде: - Има такви луѓе.

Нема да ги спомнувам другите поединости кон кои упатуваше поткренувањето на раката што го водеше мојот поглед кон тумбата, бидејќи уште веднаш сфатив дека нејзиниот избор не беше случаен.

Очигледно тие не зависеа и не беа поттикнати од однесувањето на штотуку влезената).

Кети не плачеше, не липаше, ниту цимолеше, но две солзи се процедија и ѝ потекоа по образите, така што кога Милан ѝ се доближи, нејзиното лице го потсети на насолзеното лице на волшебната икона која плаче, што ја видел во еден манастир во Стариот крај.

Тој ѝ зборуваше како на дете и, забележувајќи израз на двоумење на нејзиното лице, знаеше дека тоа што ѝ го кажа влијаеше на неа.

Вистина, остана еден печат на преуранета зрелост на нејзиното лице, што пред тоа го немаше, една одвај видлива сенка на староста, прв бран на созревањето, и јас знаев дека тоа веќе не е онаа моја Луција од разбојот, од гимнастичката сала, тоа златно дете чии носници се ширеа по доскокот како кај уморно но весело коњче; но бев среќен што тоа е сепак Луција, макар и една друга Луција; ми се чинеше дека сум задоцнил, дека нешто ми е одземено од првата за да ја добијам оваа втората Луција, но мојата љубов во ништо не се менуваше; дури може да се каже дека сега во оваа Луција ја сакав и претходната Луција, и сегашната; јас сега сакав две Луции, и тоа беше невозможно да се поднесува без допир со Луција.

Токму така: во тој миг, додека траеше доскокот, таа неочекувано ме прегрна околу вратот и одеднаш, дури, ни се допреа образите; веќе следниот миг таа ја сврте главата кон мене и погледите ни се судрија; се гледавме, нејзиното лице беше на една педа од моето; ѝ ги гледав носниците како ѝ се шират забрзано, како кај уморно коњче: и го чувствував здивот; таа гледаше во мене како да е понижена, како повторно да сака да каже: „Доби шанса, нели?“, како да е поразена, како од бес и самата да прави една безвредна блискост (тоа гушнување со рацете околу мојот врат), како да сака да каже дека блискоста ја дава таа, а не јас; дишеше забрзано, со јазикот ја квасеше долната, сува усна и одеднаш ми рече: „Слегов, можеш да ме пуштиш“.

Накратко, класната, расната, етничката, сексуалната и родовата политика на филмот е прилично ужасна. ‌Тие политички петна, меѓутоа, не го смалуваат естетскиот успех на филмот, особено кога се гледа со правилна дистанција и иронија.

Приближување со фар кон нејзиното лице.

“181 Овој ужасен и жален портрет на Крафорд се сосредоточува на спротивноста меѓу нејзината гламурозност и нејзината абјектност, карактеристична комбинација што никогаш не се прикажала со посјајно дејство отколку во самиот филм Милдред Пирс, а особено во сцената што предмалку ја видовме, каде што нејзината строга отменост и нејзиното достоинствено држење се во суштинска спротивност со навредите што ги трпи и со социјалната и со емоционалната запрепастеност што толку речовито ги бележи нејзиното лице.

Барем за машката култура, вистинската политика на филмот лежи во неговата естетика: неговиот стил го надминува она што го пренесува неговата видлива порака.

Џоан Крафорд сосема доминира со видното поле, а секој нејзин зрачец чувство – незаборавно забележан со беспрекорната глума, со мајсторското осветлување на нејзиното лице и на тој нејзин дивен тен и со сјајните камера и монтажа – веднаш и речовито му се телеграфира на гледачот.

Највпечатливо нешто на нејзиното лице беа кафеавите очи како на срна.

Само кога сосема се приближив до неа и кога двете радосно се гушнавме и се изнабацувавме по неколкупати во образ, како што тоа го прават французите, видов дека годините сепак работеле на нејзиното лице и мрежа од ситни бори ги урамуваше нејзините очи, а и челото беше изгравирано со неколку попречни бори.

Ме исплаши нејзиното лице.

Јас ни за момент не ги испуштав од очите ни неговото ни нејзиното лице.

Јас по изразот на нејзиното лице забележав дека таа средба и е непријатна и Вера како да сакаше да ја избегне.

Тој ден, уште штом ја видов другарка ми Марина при влегувањето во класот, по изразот на нејзиното лице сфатив дека се случило пак нешто, ново, нерадосно во нејзиниот живот.

Вера беше обично сериозна, со некоја почит кон мртвите, изразен на нејзиното лице.

И шатки и канадски гуски и нуркачи, сите ги растегаат своите слогови долж попладнето, обесувајќи ги покрај нејзиното лице како новогодишни декорации.

Веќе е јасно дека тие рибарски недели не се за фаќање пастрмки.

Бебето се вика Недела или Понекогаш и таа чувствува колку е тешко и како едноставно би можело да ⥊ падне од рацете.

Беше пренизок да го види нејзиното лице свртено кон ѕидот.

Кога ја донесовме овде од нејзината мирна соба, тоа лице беше растревожено.

Не можев да го видам изразот на нејзиното лице, ниту пак знам дали воопшто нешто успеа да каже.

Во текот на тоа лето наеднаш омекнаа цртите на нејзиното лице, кои таа целиот свој живот ги остреше.

Отиде до креветот на Клара, се приближи до нејзината глава, ги намести усните како да ќе ја бакне, но таа беше свртена кон ѕидот, а креветот беше превисок, и тој не можеше да стигне до нејзиното лице.

Знаев дека на нејзиното лице и во тој миг трепери онаа насмевка која некои од слепите луѓе ја имаат постојано, дури и кога се свиваат пред ужасот и смртниот страв.

Погледнете го нејзиното лице.

Кога завршија моите болувања, и мама престана да ми повторува дека ќе било подобро да не ме родела.

Се прашував дали гледа во бездната, или стои на работ со затворени очи. .

Откако Зигмунд ќе заминеше во училиште, моите сестри излегуваа во дворот зад зградата, а јас останував близу до мама, ја гледав како работи, гледав во нејзините раце и нејзиното лице додека переше, додека го рибаше подот, додека крпеше, везеше, готвеше.

Таа остана во истата, неподвижна положба, само ги сврте зениците кон мене.

Погледнав во нејзиното лице, го гледав тоа лице за првпат по толку години.

Таму најде три спомени: во времето кога за неа многу нешта на светот сѐ уште немаа име, едно момче ѝ подаде остар предмет и рече: „Нож“; во времето кога сѐ уште веруваше во бајките, еден глас ѝ шепотеше за птицата која со клунот си ги раскинува градите и од нив си го откорнува срцето; во времето кога допирите ѝ кажуваа повеќе од зборовите, една рака се приближи до нејзиното лице и со јаболко го погали нејзиниот образ.

Стигнав до неа, клекнав, го чистев нејзиното лице од земјата и од крвта што ѝ течеше од челото.

Изразот на лицето на мажот покажуваше дека постојано безуспешно се обидува нешто да изнуди.

Потоа отиде до долниот дел од креветот, и ги бакна нејзините стапала, кои лежеа на работ од постелата.

Се обидував да го замислам нејзиното лице, но тоа не ми успеваше.

Таа го крена погледот и се гледавме очи в очи.

Тргнувањето на чаршафот од нејзиното лице не ја помести, и затоа ѝ ја допрев раката.

Некои од стариците околу нас пискаа, други се молеа.

Најстариот од браќата, оној кој седеше на креветот, ја стави својата рака на нејзината рака.

Со погледот кој наместо некогашната продорност сега имаше нешто што наликуваше на нежност, а беше дезориентираност, со усните кои наместо во собраност се опуштаа во краевите и се спуштаа надолу, веќе не личеше на себе.

Постои уште една верзија: на фотографијата нејзиното лице беше унаказено, здробено, дури и некои од Радиото, кои ја познаваа единствено преку злобните приказни, не сакаат да ја препознаат.

Самракот однадвор е сѐ уште посветол од темницата во собата и можам да го видам нејзиното лице, прилепено на прозорското стакло, и разголениот врат, во бледиот, умирачки здив на денот.

Сѐ уште со рацете околу мајка си, таа виде како изразот на нејзиното лице за миг се смени.

Застануваше пред огледалото и размислуваше која посебна карактеристика на нејзиното лице или на нејзиното тело има некаква одбивна моќ.

Од своите метар и деведесет сантиметри, тој се наведна кон нејзиното лице што го држеше во дланката и ја бакна.

Неговата рака остана на нејзиното лице додека тој го продолжи и го прошири бакнежот од нејзините усни во нејзината уста.

Сакаше да ја сврти главата и да се истргне од раката, оти за секунда помисли дека тој, сега на само десет сантиметри од нејзиното лице, ќе ја бакне право в уста.

Ужасот на нејзиното лице е поголем со секој прочитан ред. Додека таа чита, Луков продолжува.)

Го гледа нејзиното лице и градите обилно осветлени од ламбата ставена пред неа.

Трагите од долгата хемотерапија посебно се одразуваа на нејзиното лице.

- Смири се душо, тоа сум јас. - маската на нејзинито лице ѝ оневозможи веднаш да ја препознае својата тетка.

Брчките што беа сведоци на едно време се губеа со заоблувањето на нејзиното лице.

Неканетата солза се слеа низ нејзиното лице. - Ти плачеш! - реагираше Томо.

Таа нејзина душа веќе беше нанижала неколку брчки на нејзиното лице.

На Рада ѝ беа потребни неколку месеци видливите траги да исчезнат од нејзиното лице.

Додека го впиваше со погледот секој дел од малото човече, Рада ја забележа чудната гримаса на нејзиното лице.

Додека ја раскажуваше оваа серија од нејзиниот живот, солзите не престануваа да течат низ нејзиното лице.

Дури тогаш Рада го виде нејзиното лице.

Но само што му се приближи, слугата ја фати и го удри своето од нејзиното лице.

„Качете се“, рече потоа, и навистина: сѐ е подготвено.

И по нејзиното лице се гледа дека и самата не знае дали слушнала нешто или не.

– Мислам дека никогаш веќе нема да бидам иста. – Сега сето тоа е минато – ѝ рече тој, милувајќи ѝ ги со врвовите на прстите крвавите лузни на лицето.

Марија воопшто не се помрдна кога го виде својот сопруг како влегува, ниту нејзиното лице, сѐ уште со лузни од искршеното прозорско стакло, не покажа никакви чувства.

Но, ете, доаѓа пролетниот месец март... Сонцето станува поласкаво.

Тој навалува да го совлада несфатливиот отпор што му го пружа нејзиното лице.

Таа се собира во себе и се смирува како стаклеста водна површина.

Тој ја истражува непознатата земја на нејзиното лице со пламнатите очи.

Таа се штрекнува како ѕверка што ја ловат.

Сега нејзиното лице уште поодбивно му изгледа.

Чувствувајќи како дождот сѐ повеќе го натопува, се пренесе во времето кога ја погребуваа баба му Депа кога исто вака туриваше силен дожд, а тој одеше во погребната поворка фатен за раката од мајка му, дождот му плускаше по главата, по телото, му се лизгаше по кожата и му слегуваше низ нозете во опинците; погледнуваше повремено во баба му во ковчегот што го носеа луѓето на раце: и нејзиното лице дождот го миеше, се лизгаше по него како по восок и ги натопуваше цвеќињата и овошките во сандакот; лееше на попот и му ја гаснеше кадилницата со која штркаше по ковчегот и пееше за покој душа, лееше на луѓето што одеа со наведнати глави.

Под бакрената кожа на нејзиното лице крвта брзо струеше.

Тој само нежно со раката го допре врвот на нејзиното лице вртејќи го кон себе и ја бакна.

„Вие двете, смрдли светски, чудо сте невидено, вие сте пичка и пол,“ им велеше Андон, а тие се кикотеа и велеа „Ние сме две пички по пичка и пол, а ти си само едно куре,” и пак се кикотеа и, божем да му покажат кои се и што се, се лизнаа една на друга (испотени, тоа го направија лесно), Азра легна на креветот грбечки, Лилица помешечки легна над неа, но од спротивната страна на нејзиното лице ѝ ја пикна главата меѓу нозете и започна да ја лиже, чувствувајќи го истото меѓу своите нозе, подземајќи го тврдото и разиграно јазиче на Азра која, лежејќи под неа пак во најдолниот дел од отворот ѝ ги спушти средниот прст и показалецот до најдлабокото, при што Андон (за да им покаже кој е и што е) беше веќе качен над Лилица, со свиткани коленици по страните и со силен крик на страст заривајќи ја машкоста меѓу нејзиниот широко отворен задник, ѝ го полнеше анусот со сперма, пцуејќи ја, гмечејќи ѝ ги рамениците и гризејќи ја по плешките.

Да, беше врнежлива ноќ кога Авни и Илона се истурија од таксито пред мотелот „Барса“ (мислев дека слабините ѝ се топат во моите дланки, а јас немав чувство дека ми е в раце, тоа беше Ема онаква каква што ја познавав и ја сакав, но во исто време, таа за мене, не знам зошто, првпат сега - беше туѓа и далечна) со Ема излеговме под тремот и ги поведовме по ходникот, им ја отворивме вратата од собата и место да им кажам било каков збор се обидов да го поттупнам Авни по рамото, но не успеав оти тој токму тогаш ја прекри Илона со мантилот и само слушнав како одвнатре ја заклучува вратата (Ема сакаше да ми рече дека се чувствува жива додека е во моите раце, сакаше или сакав да ми рече така, додека се лизгав со широко отворена уста од градите до стомакот по кој играа од сласт или од плач, не знам, едвај забележливи бранови) брзо ја заклучија вратата, јас се обидов да останам уште извесно време тука, но Ема ме повлече за рака (ѝ го ставив јазикот на папокот, нежно вртејќи во топлата длабнатинка исполнета со киселкаст вкус) Авни беше како ветар, се мушнуваше низ најтесните процепи, работеше неуморно, дејствуваше, влегуваше под кожа, во коските, вртеше како со сврдел и дупчеше до крај, а не можеш да го видиш, не можеш да го допреш, како таа ноќ, ноќта пред оваа ноќ, кога ја внесе Илона во „Барса“ за да ѝ ја подотвори вратата кон светот што таа го сакаше, кон светот што ја очекуваше (ми диктираше некој силен порив да ја загризам за стомакот, да ѝ скинам месо од сакање или од омраза, не знам, знам само дека во еден момент Ема офна) знаев дека требаше да заминат кон Табановце но не знам до кога останаа во собата која утрото беше празна и требаше да биде празна оти врската требаше да дојде рано пред зори, за тоа знаеше и газдата на мотелот (затоа јас ги стиснав забите од страст, или од страв, или од омраза, не знам, но знам дека Ема си остана своја и, со својата питомина моја, но во исто време, далечна од претчувството што ме притискаше, се измолкна од под мене, ми се загледа в очи, благо се насмевна и легна на мене, ме покри со топлина што се згуснуваше во капки пот) шефот на мотелот утрото ми рече дека ноќта се слушнал со Крумета Волнаровски и дека врската профункционирала: од прозорецот можел да го види доаѓањето на автомобилот во кој влегле двајцата (станувавме сè поразлични двајцата таа ноќ што беше на истек, беше уште густа темница, можеби најгуста, или така ми се чинеше, но тоа беше кулминација пред обзорувањето во кое Ема, јас верував во тоа, ќе ми биде пак како и секогаш - со детски наивна насмевка што ќе се шета по нејзиното лице на заспана жена по изгрејсонце, задоволна од играта со мажот кој сега никако не можеше да ја сфати нејзината безгрижност - ја глумеше ли?

Илона милуваше Деница да ја нарекува пица и тие два слога, извлечени во рима на тросложното име, кажувани бистро, со мали, едвај чујни, префинети одгласи меѓу одделните гласови (Д-е-н-и-ц-а-п-и-ц-а), во звукот што произведуваше значење, секогаш беа природно синхронизирани со движењето на двете сочни, умерено пополнети усни развлечени во блага насмевка чиј свод беше сјајот на зелените очи, длабоки и проѕирни, очи без дно, складно сместени во ведрината на нејзиното лице.

- што почнуваше да го мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното) дента мобилниот на Круме Волнаровски беше недостапен и немав никаков пристап до информација и тоа почнуваше да ме мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното (ми беше качена на начин кој овозможуваше да ѝ влезе сè што можеше да ѝ влезе; мислев дека устинките никогаш не ѝ биле толку отворени, се лизгаа лево и десно, ме допираа по ципите, ми ја влажнеа волната и ми ја подлапнуваа, ми ја шмукаа или така ми се чинеше, особено кога почна бавно да се крева со задникот нагоре и да се спушта на мене стегајќи ме меѓу бутовите, постепено забрзувајќи го ритамот, нанесувајќи ми тапа болка на јајцата) ние знаевме само толку дека Илона веќе беше далеку од нас, нејзината трага се покриваше и таа започнуваше нов живот за што Ема не сакаше многу да зборува, нејзиниот живот е нејзин, велеше, како и мојов што е мој, ѓаволу мој, ми рече Ема утрото кога во мојот кабинет ја спомнав Чехињата (ги крена рамениците како да сакаше да каже дека за ништо не е виновна но не кажа, тоа собирање на рамениците беше грч пред ослободување, тоа беше начин да се мобилизира, да се собере целата во себе пред конечното испразнување и така се случи како и секогаш: списка, свика нешто неразбирливо и продолжително, да, тоа беше крик кој доаѓаше од длабочината на нејзините гради, и откако во одгласот тој се стиши во едвај чујно ајјјоооххх … иииооојјј и откако со усните ме побара под себе и ми стави заби на рамото, омекна, се распекмези, се распосла над мене, лесно ме покри со телото облеано во пот и ме заведе во блага дремка) Но таа ноќ не беше за спиење.

Потоа сеќавањето на нејзиното лице му се врати, а заедно со него и вознемирувачката, неподнослива желба да биде сам.

Можеше да ја види целата белка околу ирисот во очите на Џулија. Нејзиното лице стана млечно жолто.

Винстон успеа да фрли еден поглед врз нејзиното лице, свртено надолу, жолто и изобличено, со затворени очи и сѐ уште со по една флека руменило на секој образ и тоа беше последното што го виде од неа.

Оставаше впечаток како во брчките на нејзиното лице да има прав.

Како и обично, Винстон одвај погледна во Џулија додека одеа во пресрет еден на друг низ толпата, но при брзиот поглед што го фрли врз нејзиното лице, му се стори дека е побледо од обично.

Шминката врз нејзиното лице беше толку многу намачкана што изгледаше дека може да напукне како картонска маска.

Во подобро осветлената дневна соба тој забележа со изненадување дека во брчките на нејзиното лице навистина има прав.

Гледај, колку е страшно нејзиното лице. Ама, погледај!

Од прозорецот внимателно го следеше изразот на нејзиното лице.

Наде и Елена го следеа изразот на нејзиното лице, целото време додека го читаше писмото...

Елена го виде тој израз на нејзиното лице.

Како низ решетка го здогледа нејзиното лице. Нечисто. Неизмиено.

Милка ја крена главата нагоре, се сретна со благиот насмев на нејзиното лице (нешто сосема друго наспроти нејзината снага и глас)

Колку што се разбиструва сивилото во просторијата, толку потемнува нејзиното лице.

На нејзиното лице можеа да се забележат малкуте брчки, особено на челото, кои сега беа поизразени, а нејзината насмевка беше неодредена, извештачена.

Тешко можеше добрината на нејзиното лице да ја промени кој било неочекуван настан.

И ги пикна дланките под плешките, ја потфати за рамениците и повлекувајќи ја надолу, кон себе и, влечејќи се со целото тело кон нејзиното лице, ја праша додека така цврсто ја држеше целта во дланките: „Сигурна си дека ништо не се случи? Кажи ми!...“

Едо ги согледа сите нејзини раскошни украси со кои ѝ беше накитено заносното тело и го крена погледот кон нејзиното лице.

Нејзиното лице отсекогаш потсетуваше на огледало по кое шетаат дилемите на осознаеното и на она што сѐ уште е осенчено со тајновитост и бара итно разрешување.

И токму кога се подготвував да истапам отворено и храбро и да го исправам Вртанов пред сите овие обвинувања, во собата се втурна најнапред главата на Росана, поточно нејзиното лице, а малку потоа, додека се придржуваше со едната рака за рамката на вратата пред мене таа го изложи и своето раскошно разголено торзо.

И наспроти чувството на недофатлива празнина, сè уште се насетува по некоја потајна истовремено во карактеристичниот гест, движење или во говорот кај другиот, што само ја потенцира дистанцата меѓу некогашното и сегашното.

Нејзиното лице, особено срцоликите усни, истакнати и со карминот (или можеби со поизразитиот пигмент) му се чини познато.

Л.А. го гледа затекнато: А кого тоа? (а како да прашува „Извини, ама за што зборуваш?“) - Девојката крај шанкот. Знам која е, Стјуардесата од авионот. ***

За целото време, бев изненаден и некако засрамен – зашто ги гледам промените на нејзиното лице (тело ѝ е сè уште витко).

Тој го истражуваше нејзиното лице, бледо под ширната зрнеста светлина на Млечниот пат.

Тој, од друга страна, откри голема убавина во нејзиното лице, голема добрина и разбирање.

Си ја замислував дури и изненаденоста на нејзиното лице кога ќе ги забележи моите пораки.

А притоа бев зафатен од помислата: дали тоа ми испраќа нејасни пораки вљубеноста на Денко Самоников или сум заинтригиран од жената, поточно од начинот на кој ја водеше љубовната игра; или пак сè уште се движев низ присутната сенка на онаа чудна изјава на жената дека сета е дождлива па во моето вообразување шеташе како топол летен облак; или летниот топол облак се беше веќе престорил насмевка и дланка; насмевка на нејзиното лице и дланка на нејзината рака што шета по лицето на пријателот?

А потоа како да побара нешто на нејзиното лице.

Ми помагаше лицето на Катерина. Навистина си вообразував дека нејзино лице е читлива книга!

Се чинеше загубена помеѓу светот од поворката што се наоѓаше пред растурање.

Доаѓа секоја година по еднаш зборуваше таа а изразот на нејзиното лице и не знаеше за ништо друго освен за невиноста на потсмевот.

- Во еден момент помислив дека настојуваш да ме упатиш во некои твои недоразбирања со Јана - ѝ реков, верувајќи дека не сум далеку од нејзините размисли.

Но оваа оптимистимистичка претпоставка потемнуваше штом ќе се свртев кон темните ридови на сомнението.

- А јас и не сфаќам што треба да му помине на твојот пријател - отсутниот израз на нејзиното лице наеднаш се престори потсмев и презир.

Мислам дека тагата беше добро сместена на нејзиното лице.

Навистина беше изненаден и веројатно се чувствуваше како кондуктерот, кој гледа во возот што се одалечува, го испуштил а му претстоеја на многу секојдневни обврски..

Дали поради желбата да го прикрие срамот од бојадисаните раце; или поради големите плодови; или затоа зашто тебе те виде а и ти засмејан гледаше во неа; или во прашање беше нешто сосема трето; знаеш, тогаш таа веќе беше во оние години кога и не си сосема сигурен дали детето ти се смее од нејзиното лице или пак девојката.

На нејзиното лице се појави грч на болка.

Фимка се подослободи од прегратката на Циљка и се загледа во нејзиното лице.

И тоа беше дома... Дома... Дома беше и старата исчадена икона на Богородица обесена во ќошот и масленичето што без престан гореше пред нејзиното лице и молитвите тивко шепотени – за здравје и бериќет...

- Фимка избриша солзи со крајчето од црната шамија и во тој миг на нејзиното лице Циљка забележа одвај видлива ведрина.

Делото вклучува пар дрвени врати со груби кружни отвори низ кои се гледа гола жена како лежи на суви гранки покрај поток, нејзиното лице не се гледа, а во далечината има водопад во движење.

Дури кога во влезот стивнаа гласовите на децата на Пена заедно се нејзиниот и кога веќе не се слушаше бубтењето на Танаско, Пелагија стана свесна за отсутноста на Милка на Роса, иако таа често го имаше нејзиното лице во своите мисли, насмеано, среќно.

Прв пат гледам насмев на нејзиното лице.

Кога пак ќе земеше Калија, например, да утлеисува, да го разгорува ќумурот во железната утија: или кога ја креваше жешката црепна вадејќи го врз пирустијата табакот со зелник: кога ќе се забревташе толчејќи со ќускијата слануток: или кога ќе се наведнеше полека и растреперено врз ковчегот со невестинската руба во кој сѐ уште имаше дел од чеизот, е тогаш, Бошко гледаше како шафранот од нејзиното лице станува божур, а белузлавите очи како трчаат од далечина и почнуваат да светат како жеравици.