ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Во свеста ми се јавуваше руменоликата глава на воспитачот, сѐ така самоуверено исправена пред мојот поглед, под знакот на онаа курзивна максима од гимназискиот лист, - а мене сурово ми се свиваше тупаницата и ми се чинеше дека стискам во неа нож.

Зошто мене ваков џигер 1. Ако ова дрво е багрем, тогаш другиот крај на твојата лулашка е врзан за мојот поглед и никако не смеам да ја подигнам главата кон патеката на белите авиони, ниту кон ширококрилниот замав на орлите.

А мојот поглед кога заскита некаде, отаде неа, ме прашува: А кај си се загледал?

И штотуку наближам до Сена мојот поглед ја напушта земјата, ме напушта и мене и тргнува да плови меѓу ѕвездите... и нешто длабоко тогаш се вознемирува во мене: моето човечко битие, горе меѓу ѕвездите, го препознава својот древен дом, своето древно огниште, мојата роднинска постела...

И З.З. упатува ревносен поглед кон мравките неоти го интересираа, туку тој повеќе го следеше мојот поглед, секое мое движење во арената.

Нема да ги спомнувам другите поединости кон кои упатуваше поткренувањето на раката што го водеше мојот поглед кон тумбата, бидејќи уште веднаш сфатив дека нејзиниот избор не беше случаен.

Оттаму, од нејзината могила, таа ќе ја гледа куќата во која ги поминала сите тешки и сите среќни години, како и најголемиот дел од патот, оној единствен пат по кој во една далечна ноќ се качуваше кон ѕвездите и кон планината.

Тргнав кон своето место, зад Луција. Таа го избегна мојот поглед, оти знаеше зошто ме викнал директорот.

Тој го улови мојот поглед и рече: „Сакаш да ја видиш?“

Гледав во него и молев: кажи ми Филозофе, велеше мојот поглед, кажи ми каде е папокот, центарот, средето на светот?

А тој го сфати мојот поглед, разбра што сакам, и токму кога Луција стигна трета во стројот, викна: „Лудвик, замени ме; морам на едно место“.

Тој застана зад Филозофот и слушаше што говори. Во еден миг Филозофот го улови мојот поглед зад него и сфати дека некој стои одзади.

Јас го оставав Патрик да си игра со другите деца, седнував на клупите во непосредна близина, со едно око гледав кон него и внимавав да не го испуштам од мојот поглед, но истовремено гледав и наоколу.

Учителката Вера како да го проследи мојот поглед, го виде и таа.

„Резултати?“ Се сврте кон мене, со очите барајќи го мојот поглед.

„Немој да ми кажеш дека си заборавил.“

Да. Занесен, интензивен, страсен, полн со љубов - заборавив.

Кога неговите очи ќе се загледаа во моите, и моите во неговите, неговиот поглед не паѓаше надолу, по мојот врат, по моите гради, кон моето меѓуножје, ниту пак мојот поглед паѓаше по неговиот врат, по неговите гради и подолу.

Ми велеше дека целиот живот ќе бидам сама, ќе тонам во својата самотија, ќе останам немажена и така ќе бидам срам за целото семејство.

„Тоа е заради невнимателноста на доктор Краус,“ рече.

Не знаев ни каде сум, ни која сум.

Јас посакав Рајнер да мине со конецот по рабовите на моите усни, но не реков ништо.

Човечкото суштество е најкревко во стравот и очајот; мојот страв, роден од очајот на Рајнер, се откриваше во засекувањата на воздухот кои ги правеа движењата на моето тело, во ехото на моите зборови, во сенката на мојот поглед, и мајка ми тргнуваше по трагите на стравот, ги забодуваше своите зборови во мојата ранливост.

Ги отворив очите, сѐ трепереше пред мојот поглед, едвај ги наѕирав контурите околу себе.

Во тие лутања низ градот, понекогаш мојот поглед ненамерно ќе паднеше на некое големо стакло, или во водата на реката или на некое вирче, па без да сакам се соочував со мојот лик, со погледот загледан во некое отсуство.

Внимавав да не се задржувам предолго во сопчето, да не се врати мама пред да излезам од таму.

Кога ќе ни се сретнеа погледите, моите зеници се вовираа во неговите зеници и одеа понатаму, отаде; неговите зеници се вовираа зад моите зеници, и така зад телата баравме и наоѓавме нешто топло и меко, она што некои го нарекуваат душа.

Ги стави иглата и конецот помеѓу својот и мојот поглед.

Стоев во место и само мојот поглед шеташе наоколу – по ѕидовите, по подот, по полиците на кои, едни до други, беа наредени книгите и алиштата на брат ми.

Од тие нејзини зборови се плашев како од смрт, заради тие зборови си ја посакував смртта: посакував да умрам, и мама да жали над моето мртво тело, со својата тага да биде казнета за тоа што на почетокот од мојот живот беше болката, тогаш, кога не знаев дека болката ќе ме следи целиот живот, како скриена рана од која капе крв, капка по капка.

И постојано, колку и да ја замолкнував мојата внатрешна сенка, колку и да го вртев погледот кон некоја светлина која требаше да го поништи нејзиното постоење, таа го поставуваше своето прашање: Да се живее или не?

И понекогаш, кога мојот поглед ќе се впиеше во нејзиниот поглед, нејзините очи одеднаш се менуваа, таму каде што беше стрепетот се јавуваше омраза, а нејзините усни ги изустуваа зборовите од кои се плашев како од смрт: “Ќе беше подобро да не те родев.”

Брат ми ја забележа неподвижноста на мојот поглед.

Неколку зборови за македонскиот литературен јазик Во четирите горни статии во оваа книга јас сакав да им ги обрнам погледите на моите сонародници на нуждата од едно корено изменување на досегашниот процес на нашиот духовен развиток, како и на тоа дека моите погледи во тој случај не се нешто ново и безосновно, а се само чекор напред во досегашното развивање на нашето национално самосознание и дека затоа се сосем природни и основани.

- Теодора! – извикувам. Ема и Хорацио го следат мојот поглед. – Тоа е Ана – се обидува да се насмевне Ема: - Почна да носи иста фризура и облека како сестра ѝ .

Кружејќи по собата, мојот поглед најпосле застана врз финото картонско кутиче за дребулии што се нишаше висејќи на една извалкана сина панделка, закачено за малата месингова рачка, веднаш под средишниот дел од огништето.

Она за што се расцветува мојата фантазија како младо црешово дрво напролет, не сакам да биде во досегот на мојот поглед, ниту пак во дофат на моите дланки.

Недоверливо, напорки го погледав. Веднаш ги разбра моите погледи и сега не се стрпи, рече: - Ти си луд, другар.

Ги има моите црти, мојот поглед и насмевка.

Бев наведнат над папката и мојот поглед достигна до над колената на тројцата кои поминаа пред нашата маса и се распоредија крај масата до нас, од нашата лева страна на која седеа двајца судски службеници задолжени за функционирање на техниката во одвивањето на судскиот процес.

Непредвидлив, мигновен, остар поглед во обидот да се долови брз и едноставен одговор – тоа беше мојот поглед кон Ема.

Во тој мој поглед изгледа имаше доза на разбирање и наклоност, па сигурно и на сочувство, кое тој не го одби, туку го прими како благ лек на неговата душевна вознемиреност.

И следува констатацијата дека средината во која живеам остава неизбришливи траги во душата, дека повеќе животот не ми изгледа едноставен како што сум мислел порано, дека мојот поглед кон многу нешта од корен се менува, и животот на човекот е темна и празна провалија.

Мојот поглед Е крик На статуа.

Те видов како израсна од мојот поглед како искра што сето небо го пали дури и зборот ти станува недосеглив ни мислата во подадената рака во далечина.

Но не бев сигурен дека го допре мојот поглед.

Лушпите беа забележливи и по подот на следната просторија, салата со шалтери, иако мојот поглед беше насочен малку погоре.

Брзината е сосема пристојна, сѐ додека не ѝ заѕвони телефонот на бирото. – Ало? – се слуша нејзиниот необично гласен сопран.

Во еден момент ја забележав дури и неговата сенка како се протега низ отворениот прозорец за да го премести од мојот поглед преостанатиот дел од тврдината.

Кога се врати Грофот си седна на бирото и се задлабочи во хартиите пред себе.

Мислев – итрица, се прави дека не ги забележува моите погледи.

Моите чувства останаа замрзнати, моите сетила се бесчувствени, моите погледи се изгубени, зошто моето срце сѐ уште е крај тебе.

Љубев со целото мое битие, срцево и душава беа претесни за таа магија исполнета со емоции, нежности, страсти, топлина, лесно постоење и покрај тежината на животот.

Но сиот свет му беше недостапен на мојот поглед и јас гледав само делови од светот.

Тој си имаше некои свои мисли, далечни и недостапни за мене, или само така ми се причини, но го забележа мојот поглед, се насмевна и со прст ја допре точката на моето чело.