ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Мајка ми не можеше да разбере зошто татко ми и во оваа земја, во која семејството пушташе корени, и требаше да живее и со другите луѓе, останува до доцна во ноќта со своите книги.

Козлето требаше да нѐ зближи и со сите други луѓе, со овој народ, со другите народи на оваа земја.

Не во споредба со другите луѓе на земјата туку во споредба со генерациите што живееле пред него.

Ако себе си се признаеме како функција од сите други луѓе а сите други како функции од нас тогаш „одговорноста“ ќе мора да ја заземе местоположбата што сега ја зазема „индивидуалната слобода“.

Да, чевлите ми беа комотни, тоа го гледав и самиот, но тоа ми беше нешто сосем приемливо, не ми пречеше, па ми е непријатно дека на другите луѓе им паѓа в очи.

Знам едни други луѓе кои неодамна за Турција однесоа еден огромен камен од десетина кила, за туршија.

Така личноста која не е чиста - којашто не го крие својот измет - ги навредува другите луѓе; нема обзири кон нив.”

- Друго време, други луѓе се, - имаше обичај да се теши старецот, свесен, иако незадоволен, дека син му има право.

Летно време, во привремените колиби и трла излегуваа од селото и други луѓе, косеа, жнееја, садеа компири, но од доцна есен, па сѐ до пролет, освен во исклучителни случаи, кога ќе наминеа ловци, кога ќе ноќеваше кај некого од нив шумарот или кога ќе им дојдеше некој од дома, старците беа сами, како да се наоѓаа во прогонство.

Да си роден во едно планинско село на Македонија и до твојата десетта година само да слушаш дека постојат и други села освен твоето и други луѓе освен оние што ги познаваш!

Пред сѐ, да повторам, се покажа дека црните луѓе се луѓе како и сите други луѓе.

И не беше ли тој, Сатаната, што го поучи него, лицемерно, да не отиде и да не се сокрие со сите други луѓе на Имотот, туку да остане овдека и да се обиде да ги смилостиви поганците со леб и сол?

Забележувам како кон нив се упатуваат коректно облечени луѓе, исполнети, кои контрастираат со другите луѓе, ослабени, со испиени лица и скромно облечени, видени дотогаш и подоцна.

„Што значи ‘интелектуалец’? Тоа можеби, значи човек кој повеќе размислува за нештата отколку другите луѓе”.

Тој ја отфрли нејзината забелешка.

Резултат на овој преглед беше тоа што на обајцата ни стана очигледно до кој степен anorexia nervosa ѝ создава тешкотии да биде успешна во било која од овие области.

Потоа уште долго време детално го истражувавме влијанието на анорексијата врз односот на Еми со другите луѓе.

И знаев дека како последица на тој активен партиски живот, кај Земанек, исто како и кај мене, ќе се избрише здравата линија до која може да се оди во повредувањето на другите луѓе (каков апсурд: а се боревме за здрав народен дух!); тоа и се случи.

Освен тоа, веќе го бев видел папокот на Ина (таа веќе и се преслекуваше пред мене, но јас таа блискост на луѓето во циркусот не можев тогаш да ја разберам, оти тоа Ина го правеше и пред други луѓе од нивниот свет); тој папок, за жал, немаше ништо заедничко со папокот на Луција; беше некако поплиток, без сила, зарамнет на цврстиот стомак; беше тоа, како да смениш чаша на половина пиење на еден ист пијалак; како да пиеш вино со чаша за ракија.

Дали си во состојба да ги изневериш очекувањата на другите луѓе околу тебе, за да не се предадеш пред самата себе?

Мамејќи со својата лукавост други луѓе, коишто се наклонети кон злото, целиот свој живот.

И додека плачев над празните сочиненија, ветрот се стори кикот и ми рече: “ Така ти било пишано, Лаврентиј :едно друго време да видиш, и други народи, и други луѓе што со туѓи букви ќе ги сочинат твоите празни книги, други имиња на нештата што ќе им дадат, а ќе им ги заборават вистинските, природните.”

Утредента отец Ангелариј влезе во одајата на отец Лаврентиј задишан и му соопшти дека ноќта исчезнало пофалното слово за блажен отец Климент, кое тој, отец Лаврентиј, го беше составил со своја рака и душа, а чие исчезнување се дознава и од биографот на Климента, премудриот Теофилакт Охридски. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 123 2.

А јас потем ги бркав во воздух словата што летаа кон небото, додека не се разбудив во страшен страв.”

Другите луѓе, кои се обидуваат да ги разуверат во тоа кои тие навистина се, ним им изгледаат како завидливци кои не сакаат да им го признаат значењето, или како затапени суштества кои не можат да ја видат реалноста.

Има луѓе на кои некои од нештата им се привидуваат со поинаков облик – еден човек гледа како облакот испружа рака кон него, една жена се плаши од дупките во тротоарите, затоа што во нив гледа отворени усти, една девојка гледа дека нејзината сосетка има глава на стаорец.

Еднаш, кога седевме во пеперуткарникот, големата стаклена градина со тропски растенија изградена до куќата на Ауербахови, по која летаа облаци од пеперутки, Клара ни рече: „Имам видено мајки кои го даваат својот живот за животот на своите деца, и мајки кои им го одзеле животот на своите деца.

Велеше дека секоја мајка е различна во своето мајчинство, како што животот на еден човек се разликува од сите останати, колку да им е сличен на другите луѓе.

Еднаш мислев дека е далеку од мене и од многу други луѓе, дека е само за една мала шепа луѓе, една таква судбина на одбраните на оние што сакаа и што се бореа, што живееја само за да сакаат и да се борат, и што најпосле успеаја да го преуредат животот.

А сето тоа време во него остануваше мислата за еден таков, чуден живот, аскетски посветен на сите други луѓе.

Мислеше само на себе, како секогаш, а сега, по малку, и на другите луѓе, всушност ги бараше нив.

И каде на друго место може да се побара и да се најде тоа, ако не во она топло мноштво на другите луѓе, ако не во соништата за нив?

А кога го крстивме, кога попот и другите луѓе се чудеа на неговата невообичаена големина, ти им објаснуваше дека и доктор ти рекол дека такво нешто може понекогаш да се случи кај некои мајки; тоа зависи од мајката, од исхраната, од движењето и времето во кое се раѓа.

Секој ден само прости недостигања. Гледам некои други луѓе... Ништо не ми оди од рака...

Еве ме сега по четири години пред истиот кабинет на Сојузниот секретар, односно Министер за надворешни работи.

Но тешко ќе ме разбереа. Беа други луѓе во министерството, други генерации школувани дипломати.

Сите мои белешки, корисни адреси на лица и фирми, каде што можеше да се инвестира, да се одржуваат и прошират старите пријателства завршија како куп безвредни, пожолтени ливчиња, feuilles mortes, како што би се рекло на француски јазик, коишто времето ги ослободи од првичното значење. Се помирив.

Беа дојдени, некои други луѓе во власта кои не почитуваа институционален континуитет како и во други земји во транзиција на Балканот.

Се разбира дека имав свое толкување.

Други времиња, други луѓе. Новиот Сојузен го променил некогашниот распоред на кабинетот. Не ја забележувам сликата на Тито...

ПРАЗНИ СТРАНИЦИ

Ние веќе не бевме тоа што бевме. Ние бевме други луѓе.

Те имав и тебе. Сите вие бевте други луѓе, а Јани ве заменуваше.

Таму имаше многу луѓе изнаседнати насекаде по каменети плочи на подот, и други луѓе, густо стуткани заедно на металните клупи, речиси еден врз друг.

Голдштајн го изговараше својот вообичаен отровен напад врз доктрините на Партијата - напад толку изнасилен и перверзен, што дури и дете можеше да го проѕре, а сепак доволно веројатен за да го исполни слушателот со неспокојно чувство дека другите луѓе, на пониско ниво од него самиот, би можеле да му поверуваат.

Повремено некој човек, за кој си мислел дека е одамна мртов, повторно се појавуваше како дух на некое јавно судење, на кое со своето сведочење ќе обвинеше уште стотици други луѓе пред да исчезне, овојпат засекогаш.

Имам јас некоја склоност да ги разбивам оградите, и тоа не само кога се во прашање другите луѓе.

Од оние со кои подоцна разговарав и се распрашував за тоа што човек бил Борко во војната, речиси сите се согласуваа дека уште на почетокот, во 1941-та, покажувал храброст, но не некоја храброст сама за себе, туку храброст чиј мотор е во некоја внатрешна амбиција која често не води сметка ни за другите луѓе, ни за другите нешта.

Велам кратко, затоа што тоа беше навистина кратка посета, пред сѐ заради нетрпението што го видов тогаш кај Симона од присуство на други луѓе што, од друга страна, се совпаѓа со сведочењето на Методија.

Тој денот го поминуваше на падините на Водно каде со некои други луѓе ( Со Шиптари и Егејци велеше) садеа нова шума, а жена му животот го скусуваше во лешочкиот санаториум.

Еве на пример, во секоја гимназија, училиште, градинка или јасли виси по некој слоган од типот „Обиди се, обиди се пак, обиди се поинаку, воочи ја грешката и обиди се со корекција, обиди се на некое друго место, обиди се со други луѓе - но не престанувај да се обидуваш!“.

Наспроти сите притаени сопирања од страна на Татко да појде во родната земја, Мајка беше решена да се најде и на жртвеникот на враќањето, небаре сакајќи, со самото минување на границата, да ја обезличи, да нѐ ослободи од нејзиното митско присуство во нашите животи, да го наложи чинот на враќањето како нормална состојба, како и за сите други луѓе на земјата, како нејзин реванш над балканската историја.

Вештината е во тоа да се допушти и создавањето и зачувувањето на националните идентитети, а притоа да се почитува, признава и прифаќа идентитетот и на другите луѓе.

Мислеа на сите други луѓе на светот што ја минуваат оваа вечер, секој на свој начин.

„Што е животот на еден човек спрема животот на милиони други луѓе?

Така, препуштен на струењата на ветерот, тој, Монголфје, и сите други луѓе, можеа да го чујат безмерното дишење на Бога и свечените чекори на Вечноста.

Инаку, сите знаеме оти во животот постојат многу нешта што посакуваме трчајќи да им ги соопштиме на другите луѓе.

„На шизофреничарот му е потребно повеќе простор отколку на другите луѓе.

Непознат град, што се вели, други луѓе.

Нечесните создаваат убав живот за себе врз честа на другите луѓе.

Некои постигнуваат богатство осиромашувајќи други луѓе околу себе.

Свесна е дека околу иконата на Богородица има и други луѓе, ги чувствува со срцето како ја проколнуваат што побргу да се тргне од пред иконата, ама таа не може да се помрдне.

Додека го открива стравот, додека се слуша последното биење на блиската камбана, тие се веќе од другата страна на реката, во уличката која, заедно со многу други луѓе, ги истура во дворот на црквата.

Доволно им беше товар на другите луѓе.

Ги тркалаше Стомачето очите, секогаш кога ќе откриев некоја од тајните кои вешто, а понекогаш и не толку вешто ги криеше од другите луѓе.

Вообичаено не ги слушам другите луѓе што мислат за поединец, додека самата не го прочитам човекот.

- Луѓето сакаат да остават на овој убав свет нешто што ќе трае повеќе од нив, нешто што ќе им служи на другите луѓе.

Нешто убаво по што другите луѓе ќе се сеќаваат на нив.