ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Во овој случај, индикативно е тоа што речиси сите изгубени спорови т.е. негативни пресуди, и покрај немањето правни аргументи, се обжалуваат од страна на претставници на државните институции, при што се трошат големи суми буџетски средства („народни пари“) на име судски трошоци.

Посебно разочарува начинот на спроведувањето на „алтернативните решенија“ содржани во оваа одлука, а кои не се ништо друго освен кукавички акт и избегнување на одговорноста за лошите кадровски политики и обид по незаконски пат да бидат решени одредени проблеми.

Правото на државата да ги наплати таксите [во никој случај] не може да биде поважно од правото на [пристап до] судот! 5) Недоверба во „институциите на системот“ Во овој дел мораме да ја истакнеме изразената недоверба на работниците кон надлежните државни институции, кој се најповикани да ги разгледуваат прашањата од трудовоправната сфера (покрај судовите, тука пред сè мислиме на: МТСП преку своите подрачни единици, АВРМ преку своите центри за вработување и „озлогласениот“ Трудов инспекторат преку своите локални, општински одделенија).

Второ, разочарува односот на државата кога е во прашање сво- еволието на некои газди, а во случајов таа незаинтересираност е уште поапсурдна и понесфатлива, имајќи предвид дека државата поседува 46% од акциите на Шеќерана.

Но, нашиот фокус е насочен кон тоа што во македонското процесно право не постои никакво [процентуално] ограничување на висината на сумата која може да се плати на име парнични трошоци, а која би требало да се врзе за висината на вредноста на спорот (на пример, да се воведе заштитна одредба која би предвидувала дека трошоците за водење на судски спор не би можеле да надминуваат повеќе од 1/3 од висината на главното побарување за коешто се води конкретниот спор).

Од случајот на Б.Н. може да се заклучи дека дури и во државните институции, правата на работниците систематски се кршат, и истите се добиваат само по пат на судски спорови!

И покрај сите препреки, малверзации и превирања С. С. успеа да ја истурка правдата до крај.

Тој е вклучен во заштитата на работничките права, информирајќи ги колегите, но нема земено активно учество во структурите на синдикалната организација. ***

Без двоумење го истакнува синдикатот како негов верен сопатник во битката што ја водеше против наведената државна институција – ситуација којашто, на прв поглед, изгледаше тотално непобедлива.

Молкот на владините функционери и државните институции не може да се смета за ништо друго, освен за тивка согласност со политиките на газдите.

Реакцијата на Митревски, пак, одлично покажува дека за кршењето на одредено работничко право не смее да се премолчи – без разлика дали тоа е одлука на влада, министер или било кое надредено лице во рамките на државните институции.

Исто така, поразително е сознанието дека македонските су- дии, дури и оние од повисоките судови, образовани во духот на правниот позитивизам, при [не]примената на гарантираното т.н. сиромашко право, за чиешто искористување е потребно да се соберат еден куп документи – не ја следат ниту судската пракса на Европскиот суд за човекови права, чијашто јудикатура е задолжителна за сите полноправни земји-членки на Советот на Европа, меѓу кои е и нашата.

Беше донесена декларација за основните права на граѓаните, формирани комисии а беа формирани и поверенства кои имаа функција на министерства.

Во младата македонска држава започна процесот на организирање на бројни државни институции.

Сите надежи за нова инфраструктура паѓаат: државните институции од советската ера се опустошени, а пазар на уметноста сѐ уште не постои.

По крајот на студирањето женската провинцијалка гледа да се упика за имотен „скопјанец” и по 10 години да се прогласи за стара скопјанка, а машкиот провинцијалец го наоѓа својот роднината од својот роден крај, односно „стариот скопјанец” кој пред 20 години се населил од село во Скопје, но преку дудлање станал директор или шеф у некоја државна институција.

Се пробиваше, со својата диплома, низ кревките државни институции во кои сѐ уште преовладуваше инерцијата на отоманскиот менталитет, колку и да беше силен отпорот кон него.

Додека таквите форми во Холандија се фаворизираат, во Германија имаат статус како државните институции.

Во Австрија се фаворизираат само државните институции (30% од буџетот се насочува во вонинституционалните организации).

Работи кои не смрдат, но и не мирисаат добро банкнота од илјада денари, кога ќе излезе од банкоматот; лубрикант на чија етикета пишува "гарантирано без вкус и мирис"; велосипед цела зима чуван во подрум; небањато дете, ама твое; купачи носени во базен, после три дена; рацете откако си лупел компир; она за полирање пластика во кола; стог сено среде поле; парфем кој си го добил на подарок од некој што не те знае добро; дупче од цигара на волнен џемпер; топол здив од крава; лифт во државна институција; ретко отварана книга, само за референца; автомобил оставен на +40, под сенка; каталози за козметика со опција "изгреби и помирисај" со помешана арома на печатарска боја и млеко за тело; нечии најдобри намери и наивни лаги.

На Запад тоа се развиваше и како регуларна државна институција, како шпионажа, агентура, разузнавање и што не уште.

Само што наместо кастата на политичари, пет - шест олигархиски семејства и високите службеници во државните институции, работите ги контролираат генералот Стојан и гардата.

Притоа, овие три државни институции вршат и размена на податоците во врска со социјалното осигурување (чл. 2, ЗИДЗРО/авг.08).

Со оваа измена, утврденото право на нето плата за дек- ември 2008 година се зголемува за износот на пресметаниот данок од плата, задолжителните социјални придонеси, согласно со пропиша- ните законски стапки за декември 2008 година и за износот на трошоците поврзани со работа по основа на исхрана за време на работа и превоз до и од работа, пресметани согласно со закон, колективен договор и договор за вработување, а во случајот на државните институции наведени во овој закон исплата се врши и во рамките на обезбедените средства (чл. 1, ЗИДЗИПРМ/08).

Дојде до уште едно прецизирање, имено, дека под инвалидно лице што има својство на работодавец, во смисла на овој закон, ќе се подразбира само работодавец во државната администрација, единиците на локалната самоуправа, јавните претпријатија, установи, агенции и фондови и други државни институции (чл. 1, ЗИДЗВИЛ/јул.05).

Наместо јавен простор каде луѓето слободно стапуваат во интеракција, без принуда од страна на државните институции – продуктивен, постојано пресоздаван, демократски јавен простор – имаме простор за рекреација и забава каде пристапот е ограничен и отворен само за соодветни припадници на јавноста: „контролирано и уредено засолниште каде јавноста што пристојно се однесува може да го искуси спектаклот на градот“89.

Денешниот јавен простор сè повеќе станува псевдо-јавен, повеќе заинтересиран и 78 загрижен за безбедноста одошто за можностите за јавна интеракција и служи повеќе како место за забава и потрошувачка отколку како политичка арена.