ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Тоа е моделот за виртуелна реалност на Сатерленд, Фишер, Фарнес и Брукс, пред кои терминот виртуелна реалност не постоеше бидејќи немаше хардвер ниту софтвер што го носеше тоа име.

Телеприсуство.

Интеракција.

Но штом еднаш го рашириме терминот „виртуелна реалност” така што да покрива okno.mk | Margina #15-16 [1995] 51 сè што е артифициално, ние ја губиме моќта на терминот.

Компјутерските графики денес имаат толку висок степен на реалност така што јасните слики го евоцираат терминот виртуелна реалност.

Технологијата на виртуелната реалност овозможува убедливо чувство на целосно движење, со податочната ракавица е стимулиран и допирот, се работи за право пробување и населување на виртуелноста (уметнички кодирана); посебно делотворни се движењата (излети) за сликите, симболите и зборовите.

Технологијата на виртуелната реалност е важна и поради тоа што конечно го рехабилитира допирот, односно тактилното сознавање, и го внесува како важно сетило дури и во областа на дигиталните делови, кои се, според традиционалните претстави, прилично cool, инстантни и стерилни, па затоа одалечени за, за common sense, вулгарниот touch. okno.mk | Margina #15-16 [1995] 35

Со виртуелните машини и нивната уметничка употреба се наоѓаме во подрачје што можеме да го наречеме медиска уметност и кое ги опфаќа уметничките дела во смисла на компјутерски видеа (анимации), графики и музика, холо­графија, виртуелна реалност, телематички, уметнички случувања и елек­трон­ски интерактив­ни скулптури.

Илузијата е имерзија.

Рекламирачите го фалат нашироко „вистински симулираниот орев”.

Во ваквите случаи попрво се работи за зголемена симулација отколку за виртуелна реалност. 52 Margina #15-16 [1995] | okno.mk

Многу луѓе во ВР индустријата претпочитаат да се сосредоточат на некоја специфична хардверска и софтверска конфигурација.

Понекогаш еден дисплеј во пилотската кабина му овозможува на пилотот да го гледа реалниот предел покрај виртуелните слики.

Уште попровокативна симулација на алтернативните синтетички светови овозможуваат интерфејсите за виртуелна реалност, која е техномагија за визуелната, аудитивна и тактилна перцепција на компјутерски генерираните environment-и, кои се менуваат во зависност од активноста на посматрачот/примател, што значи, дека се интерактивно манипулативни.

Овде даваме скратен приказ на неколку: Симулација.

Преку значајните движења на виртуелната реалност (врз основа на вртење на главата и придвижување на податочната ракавица) примателот „патува” по четирите соби-светови, од едниот во другиот, ги разгледува симболите во нив и ги испитува.

Еве веќе дваесет години научниците и инженерите работат на ова нешто сега наречено „виртуелна реалност”.

Да бидеш присутен некаде а сепак присуството да е по пат на далечинска контрола значи да си таму виртуелно (!).

Пронајди ги оние од кои потекнува оваа технологија, и нив прашај ги.

Со технологијата (техномагијата) на виртуелната реалност (поврзана со интерфејсите, какви што се: податочната ракавица, податочната облека, наочарите-монитори) денешниот поединец, значи, тргнува на пат во потенцијален, паралелен свет, такашто светот на имагинацијата не му е достапен/видлив само на духовното око, туку исто така и на ‘духовната рака’, бидејќи допирот е можен со податочната ракавица (data glove), постои стерео во 3D графичка симулација, а таа пак се менува во зависност од примачот.

Виртуелната реалност преминува во телеприсуство кога сте присутни од некое далечно место - „присутни” во смисла дека вие сте свесни за тоа што се случува, ефективни, во состојба да ги извршувате задачите по пат на набљудување, досегање, фаќање, движење на објектите како да ви се на дофат и како тоа да го правите со вашите сопствени раце.

Бидете упорен две минути и ќе добиете осет за играта, како да се движите наоколу, како да се вклопите во виртуелниот свет.

Во оваа смисла, виртуелната реалност може да заштити од човековото преголемо давање на значење на многубројните податоци кои се јавуваат во дел од секундата.

Многу луѓе штом првпат слушнат „виртуелна реалност” веднаш одговараат, „О, се разбира, живеам таму цело време”.

Технологијата на виртуелната реалност (cyberspace) е подлога за значај­ното новомедиско уметничко дело, наградено на Ars elektronica 1992, тоа е инстала­цијата на Moni­ ka Fleischmann и Wolfgang Strauss, Home of the brain.

Некои луѓе ја сметаат за виртуелна реалност било која електронска репрезентација со која можеме да стапиме во интеракција. чистејќи го компјутерскиот десктоп, ние гледаме графика на канта за ѓубре на компјутерскиот екран, и со помош на глувчето го влечеме безвредниот фајл до кантата за ѓубре за да го исфрлиме.

Покрај виртуелните машини на Jan Baudrillard, можеме да ги поставиме уште и фотокопирната машина, полароидот, мобил­ниот телефон, вокменот, телефаксот, видео-камерата, личниот компјутер и секако дури и деловите/ интерфејси на виртуелната реалност (како технологија).

Роботичкото присуство ѝ додава уште еден аспект на виртуелната реалност.

Виртуелната реалност со интерфејс, именуван како податочна ракавица, симулира духовна рака паралелна со духовното око и со тоа ја постава тактилната перцепција на одлично место во новата естетика на електронскиот медиј. manray 2) Естетизација на движењата, демонстрација на нови научни и философски парадигми Машини, такви и поинакви, индустриски машини и виртуелни „gadgets”: во 20-иот век навлегуваат и во уметноста, влијаат на нејзините стратегии и ги одредуваат нејзините усмерувања.

Па кога ја фрламе нашата мрежа толку мадалеку, зошто таа да не покрива сè што е артифициално.

Како што звучните системи некогаш беа величани поради нивната висока верност, така текуштите сликовни системи сега испорачуваат виртуелна реалност.

Тоа е виртуелна реалност!

Во таа смисла инстала­цијата Поглед со рака се обидува да загосподари над видното и воедно го огра­ничува, бидејќи како-божем-сопственикот на погледот може во тој пример да манипулира уште само со веќе создадениот, дефиниран програм.

Виртуелната кабина ја филтрира реалната сцена претставувајќи многу почитлив свет.

Виртуелната реалност според ова гледиште подразбира сензорна имерзија во една виртуелна средина.

Во таа смисла уметноста која би се развивала во сајбер просторот, то ест во виртуелната реалност, би се соочила со истите оние проблеми со кои се соочуваше и уметноста на пештерскиот човек и уметноста на сите генерации по него заклучно со нашата генерација, а тоа е идејниот контекст, стилскиот и амбиентален дизајн, референцијалната потенција, интерактивната стратегија итн.

Тоа објаснува и зошто терминот виртуелна реалност е позначаен од терминот киберпростор (cyberspace), кој е поетичен.

Новиве технологии се обидуваат виртуелната реалност да ја направат помоќна од вистинската реалност, што е вистинска несреќа.

Следен степен на виртуалната реалност ќе бидат Home Reality Engines, машини што се според денешните стандарди сѐ уште извонредно моќни, а во иднината ќе бидат само просечни компјутери.

Доаѓа цела генерација вешта во користењето на интерактивни орудија, таа мигрира во светот на виртуалната реалност, каде што може да ги развие своите соништа и игри на фантазијата.

Клучни зборови: експеримент „кинеска соба”; Серл; Тјурингов тест; компјутационализам; функционализам; херменевтика; имплементација; ум; проблемот со останатите умови; роботика; семантика; втемелување на симболи; виртуелна реалност.