употреба (имн.) - во (предл.)

Системот на старото грузиско писмо можел да му биде познат само на еден добро образован филолог, каков што бил Константин.
„МАРГИНА бр. 37“ (1997)
Симбол Интересна е симболиката на името на Исус, напишано со глаголица и во онаа скра­тена форма, каква што е во употреба во црквата.
„МАРГИНА бр. 37“ (1997)
Се произведуваат во големи количества од 1903, а станаа широко популарни за рекреативна употреба во шеесетите години; денес се потиснати од други, многу помоќни дроги.
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
Во желбата да задржи одредена логика во замислите и да ја сочува екстраваганцијата на својот сопруг, жената на филологот, која во неделата беше негова ќерка, инсистираше да се усвои принципот замената на имињата на предметите да се извршува според класификацијата на родови и да се усклади со употребата во секојдневниот говор. 64 Margina #8-9 [1994] | okno.mk
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
Нејзината употреба во Европа зема замав само пред 20 години, отткако почна да се трага по органска алтернатива за ЛСД.
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
На ова место тие категории ќе ги третирам како провизорни патокази чиешто значење поостро ќе биде оцртано кога ќе ја разгледуваме нивната употреба во различни контексти.
„МАРГИНА бр. 36“ (1997)
Модерни логограми Овие симболи се во широка употреба во современите пишувани јазици.
„МАРГИНА бр. 36“ (1997)
Така Јапонското Министерство за образование пропиша 1.850 карактери со закон усвоени како најнеопходни за секојдневна употреба во јапонскиот јазик.
„МАРГИНА бр. 36“ (1997)
Татко потоа ја посочи честата употреба во балканските јазици и на турските заемки: џиггер, џигерица, на турски cier (од персиско потекло igеr) и полукалките бел и црн џиггер (на турски аkсiеr и kаrасiеr); дамар, со значење, вена, жила, крвен сад, пулс, на турски damar, го има непроменет во балканските јазици; сурат, лице, образ, физиономија, со потекло од арапскиот збор suret, во повеќе балкански јазици постои како сурат; чере, за разлика од зборот сурат, се употребува за означување изглед на лицето, израз) и други.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Камилски беше уште повеќе зачуден кога дозна за силното влијание на турскиот јазик врз Грците од Мала Азија, каде што грчките свештеници ги читале своите молитви на старотурски јазик.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Татко беше мошне рестриктивен во изборот на овие заемки зашто речиси сите, како и тие што следеа од областа на администрацијата, со падот на Османската Империја исчезнаа и во употребата во јазиците на новите балкански држави и во самата нова Турција.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Запре уште на зборовите: чекмеџе, фиока на маса и малечко сандаче со клуч во кое се чувале драгоцености, касета (од турски cekmece); кревет (со потекло од грчки krevet); миндер, послан и подреден со перничиња, (од турски minder); оџак, огниште, димник (од турски ocak); ќумбе, ќумбенце, печка (од персиски kmbet); мангал (од турски mangal), маша (од персиски masa) ќунк, ќунци (од турски knk).
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Камилски најпрвин трагаше по заемките од духовниот живот, по зборовите кои се вкорениле во балканските јазици означувајќи начесто богата гама чувства и појави од животот: среќа, веселба, радост, тага, мака, тегоба, надеж, љубов, копнеж и други состојби на духот.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Камилски запирајќи на оваа заемка и забележувајќи ја во својот голем жолт нотес, наменет за бележење на балканските ides generales, се сети на чардакот на нашата куќа крај реката со поглед кон тврдината, кон која со Татко ги упатуваа погледите во долгите работни средби, кога запираа пред енигмата на некоја мистериозна османска заемка.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Татко ги истакнуваше зборовите кои со векови опстанале во балканските јазици, не можејќи да бидат истиснати од нови зборови и сметаше дека на листата треба да бидат истакнати тие зборови, што беше во спротивност со првичната концепција.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Зборот опстанал во балканските јазици со истата форма и значење, но и со модифицирана употреба во текот на времето.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Татко потоа се задржа на турски заемки од роднинската терминологија кои и денес се во употреба во балканските јазици, коишто посебно се должат на заедничката патријархална традиција.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Не сакаше да придонесе дебатата за јаничарството да се шири и да се оддалечуваат од поставената цел: јасно и аргументирано да го утврдат местото на зборот јаничар во балканската меморија и да ја согледаат неговата употреба во иднина.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Меѓутоа, Татко веруваше дека употребата на овие заемки нема конечно да замре зашто тие понатаму беа живо присутни во народната меморија и творештво, во народните говори, во старите документи од кои некои беа валидни и во новото време, како на пример тапијата, адетот, аманетот, бакшишот и други.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Од заемките за означување простории во куќата, меѓу кои не малку се и во денешна употреба во балканските јазици, Камилски се задржа на: одаја, одаа, со значење соба (од турски oda); чардак, истурен (покриен) преден дел на куќа (најчесто на горниот кат), со отворени бочни страни што по некои куќи се застаклени и со убава глетка.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Камилски во толкувањето на оваа заемка од турскиот јазик (на турски filnfilan), се послужи со толкувањето на францускиот славист Андре Мазон, според кого непроменливата придавка filan (filan), извесен, извесна е вистинска граматичка заемка од турски (filan), која има двојна употреба во однос на значењето со зборот etokoj.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Камилски најде меѓу називите за одделни делови на постелата и неколку карактеристични заемки останати во употреба во балканските јазици до денешни дни како: душек, постела (од турски döşek); јорган (од турски yorgan); јастак, јастаче, јастук (од турски уаѕtk); чаршав (од персиски çarşaf) со поширока употреба како чаршаф за душек, за јорган и покривка на маса и слично; калаф, навлака за перница, а во поново време преслека на тапацирани делови на мебелот (од арапски kalif).
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Татко го следеше секој негов поглед и на крајот очекувајќи бездруго да му се обрати, тој рече: Што имаш да кажеш против првиот предложен збор јаничарите, јаничарството, јаничаризам, за да предложиме тој конечно да биде избришан или не од употреба во балканските јазици, ако се прашаме ти или јас, односно обајцата?
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Обајцата се договорија да се задржат на карактеристичните заемки коишто излегуваа од употребата во балканските јазици, но беа во употреба во европската традиција.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Голема беше листата на арапските зборови вселени во турскиот јазик, но Татко ги кажуваше само најчестите, голем дел во употреба во балканските јазици: абдал, абраш, ава, адет, азно, азар, ајан, ајван, ак, акал, акреп, ал, алат, алва, алка, амајлија, алва, алис, алка, амајлија, амал, амам, аман, аманет, амбар, антерија, ап, апс, апсана, арам, арач, асија, асли, астар, атер, аџаба, аџамија, ашик, ашиш, ашуре, бајат, бакам, бакла, баклава, батал, бедел, бедевија, беља, берат, бериќет, бина, боранија, будала, ваде, варак, фарак, вилает, гајле, гајда, гајрет, галиба, гараз, гурабија, гурбет, даире, дајре, дара, декика, дереџе, деф, дивит, дуња, дуќан, ѓаур, ѓезве, елбете, енфие, ербап.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Беше свесен дека се нагрби да се бори и конечно да се пресмета, според него со најопасните зборови, како што се јаничари, курбан, башибозук, курбан, башибозук зандана и кодош зандана, кои беа сѐ уште во жива употреба во балканските јазици и често менувајќи ја пошироката употреба, не ја менуваа суштината, опстануваа, дебнеа демнеа како неочекувана опасност.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Потоа Камилски издвои и називи на неколку ткаенини што се постилале на земи како: аура (од арапски asir); килим (од персиски kilim); сеџаде, малечко скапоцено килимче што се става како украс, но и како мал правоаголен килим на кој верниците се молат (од арапски seccade); перде, завеса (од персиски perde).
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
За Камилски зборот филан и цитатот на Андре Мазон, најден како француски војник на Источната Армија во Корча, извлечен од неговите балкански документи, односно неговата книга Contes slaves de la Macedoine sud occidentale (Словенски приказни од југгозападна Македонија), објавена 1923 година во Париз, ќе бидат од посебно значење и тој на одделен потсетник запиша за да му го изложи на Татко како посебно ова прашање при скорешната средба.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Се договорија уште да сугерираат нови примери на синтагмите, според примерот ајде, ајде јаваш, јаваш.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Но кога Медицинскиот гласник ја прекина рубриката за лековитите билки во османските записи, Климент Камилски во разговорите со Татко постојано ја подгреваше идејата да го продолжат проектот за старите турцизми, чија употреба во јазиците на новите држави- нации се сметаше за непотребна, опасна.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Тој се определи за разглед со Татко и на заемките со почеста употреба во балканските јазици како: фодул, фодулук, мурдар (гнасен, нечист), фајда (корист, полза), шаитлак (доказ, свидетелство).
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Не му беше лесно на Камилски да се справи со толку голем број османотурцизми од толку широки области, голем број со завршена употреба во животот, покрај за секогаш прифатените зборови, или заемките кои служеа и како неодминливи синоними.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Татко внимателно го слушаше Камилски, беше согласен со неговите аргументи, бездруго башибозукот да се најде во листата на опасните термини за употреба во балканските јазици.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Запре и на зборовите за внатрешното декорирање на куќата, на зборови што означуваат разни предмети, делови на мебелот, постелата, садовите и слично, поголем број од нив и денес во жива употреба во балканските јазици.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Како најкарактеристична заемка го истакна зборот сој, со значење род, племе, потекло, сорта (од турскиот збор soy); лагаб, прекар, односно фамилијарно име, со потекло од арапскиот збор lgab; арка, грб, протекција (во преносна смисла), заштита, со честа употреба во балканските јазици (турски arka); евлад, чедо, дете (од арапски evld), дост, пријател (персиски dost), душман, непријател, противник (од персиски dmen),на новогрчки dusmanis, во иста форма и во другите балкански јазици; асија, крвен непријател, од арапски si; кардаш, брат, другар, од турски karda; јаран, пријател и другар, но и љубовник, еквивалентен збор на оваа турска заемка би бил зборот побратим, како и посестрима; јолдаш, и овој збор се употребува со значење на другар, сопатник, пријател, од турски jolda Камилски внимателно и трпеливо го следеше Татковото реферирање на турските заемки за коишто беше задолжен, очекувајќи да ги назначи неподобните, но неговиот избор како да одеше во обратна насока.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Верзијата што беше во употреба во 1984 и што беше систематизирана во Деветтото и Десеттото издание на Новоговорниот речник, беше само привремена и содржеше многу одвишни зборови и архаични конструкции што подоцна требаше да бидат истиснати.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Тука е и употребата во урбанизацијата.
„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)
Ако божественоста е во сите нешта, тогаш и најскромниот производ за масовна употреба во оваа смисла е еднаков на најреткото, и универзално најценетото ремек дело.
„МАРГИНА бр. 3“ (1994)