ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Сето тоа нѐ потсетува на тнр.

“Аспирант” е оној кој аспирира, можеби кој нѐ упатува на идејата на дишењето, на “духот” и “здивот”; се наметнува “Javel”, збор кој силно нѐ потсетува на најважното 200 Margina #8-9 [1994] | okno.mk Име на сите кабали, Jahve (Le nom sacree de Jahve - напишал Енел - appelle a la vie et anime les noms qui rayonnent en formant une sphere d,influence comparable a um champ magnetique).

Зарем гласовите од првиот збор, мил, не нѐ потсетуваат на мајчина благост, на зборовите мајка и млеко, атик, зарем ги нема во зборот татко, кој е строг?

Поврзувањето на геј-мажите со женскоста е причина за особена тревожност бидејќи претставува назадување, симбол на вековна хомофобична предрасуда.

„Не се сите божји чеда убави“, нѐ потсетува Фран Лебовиц.

Таа нѐ потсетува дека пред „кампот“ да стане назив за сензибилитет, зборот бил ознака за еден вид личност.

Никој не сака да биде клише, сигурно, но машката геј-женственост не е само стереотип: таа е штетен стереотип со долга историја.

Тоа оживува цела навалица древни бабароги што во минатото се користеле за да ни се наштети – за да се прават од нас ликови за подбив, предмети на погрда, суштества за сатира, жртви на омраза, морална осуда и насилство – и незгодно нѐ потсетува на оние задрти медицински сфаќања за сексуалната девијантност кои Едмунд Вајт си ги спомнува со морници и според кои истополовата желба била симптом за обратност на сексуалните улоги, а мажите хомосексуалци биле сродни инвертити во кои се отелотворила сексуалната природа на жените.

Далеку од тоа дека е неизбежна судбина за маж.

„Иако машките и женските може, а и мора, да се појавуваат на музичката сцена“, напоменува Милер, „тие не се еднакво добредојдени на неа: исполнителката секогаш ќе има предност зашто за неа се смета дека ја претставува таа сцена, како нејзин знак, нејзинa чинодејка, нејзина суштина и нејзино величие; додека мажот таму го трпат под услов, со инфериорноста или со потиснувањето на сопствените дарби, да помогне да се воздигнат нејзините дарби“.283 Ако маж ја заземе сцената и си ја присвои, тоа ќе значи дека се откажува од своите машки акредитиви, како што бргу им се обелоденило на Фред Астер и на Џин Кели.284 Далеку од тоа дека го консолидира машкиот родов идентитет, чинот на појавување на сцената повлекува одредено количество родова беља за машките изведувачи – беља што, од своја страна, предизвикува низа сложени стратегии за нејзино ограничување и за справување со неа. ‌Она што важи за бродвејската сцена важи и воопшто за изведбените уметности и за самата изведба. (Иако не треба да ги пренебрегнеме и локалните варијации: Џон Клам нѐ потсетува дека „британските мјузикли историски се сосредоточувале на мажите, од Ajвор Новело и Ноел Кауард до Жан Валжан и Фантомот.

Ниту едно човечко суштество не може да заслужува достоинство што се добива по цена на нечиј срам, но тоа не значи дека секој има право да ја пее „Каста Дива“ (сјајната сопранска арија од првиот чин на Норма од Белини) и дека секоја нејзина изведба е еднакво добра како сите други – ништо повеќе отколку што значи дека сите со кои ќе се разминете на улица се еднакво згодни.

Врската помеѓу кампот и оној карактеристичен начин на вкрстување на жанровите на трагедијата и комедијата добива особена јасност од некои натамошни согледби на Естер Њутн.

И, патем, не сакаме да нѐ потсетуваат дека не било отсекогаш така.

И покрај тоа што можеме да жалиме за упадливата мизогинија што е во основата на деградирачката сила на тие стереотипи, нивната моќ да нѐ понижат нималку не се смалила, нималку не е понестварна.

Мажите во нашето општество не ги повикуваат редовно на сцената за да се покажуваат или за да уживаат на очиглед од мешовити публики.

Колку и да не е соодветна таквата претстава во една демократска или егалитарна етика, хиерархијата си има место што ѝ припаѓа, и тоа неизбежно место, во доменот на естетиката.

Малку се белезите што нѐ потсетуваат на некогашниот Драч – Дуреси.

Не поминуваше ни една недела а таа самата да не ни спомне што било за мајка ни, да не нѐ потсетува на нејзините особини за кои ѝ раскажувал татко ми.

Неговите изуми се оддалечуваат од активниот неред на животот”.

Латиноамериканските писатели како што се Гарсија Маркес, Карлос Фуентас, Ернесто Сабато, Варгас Qоса и други, го признаа својот долг кон Борхес по повод прашањето на јазикот, каков што шпанската литература немала пред него.

Кинескиот поет-филозоф ЛаоЦе зајадливо нѐ потсетува дека тао е постојано променлива комплексност со брзина на светлината, недостижна и недофатлива за нашите прсти и палци кои работливо ги испишуваат буквите врз нашата алфанумеричка тастатура и умствените оперативни системи.

А Патриша Меривејл, која го споредуваше Борхесовото дело со она на Набоков, завршува со следната дистинкција: “Додека Набоков обично ги пушта своите актери ‘да испарат’ и нѐ враќа во стварниот свет, Борхес ја доведува својата приказна докрај и постојано нѐ потсетува дека обајцата, и писателот и читателот, се ‘творба од која се направени соништата’.”

Џорџ штајнер, исто така, нѐ потсетува дека “Борхес е кустос во душата.

Заклучокот е неизбежен: Борхес е волшебник на зборови и мајстор на итрини. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 217

Сократ, тој горд, самоуверен Атински демократ, индискретно се избрза откривајќи ја опасната вистина со зборовите: “Целта на човечките суштества е да се спознаат себеси”.

Изградил еден анти-свет, совршен и кохерентен простор во кој неговиот ум може да измислува колку што сака...

Таков е и ставот на Апдајк: „Колку и иронично и богохулно да изгледа Борхесовата скриена порака“, вели тој, „составот и методата на неговите остварувања, иако никако не можат да се доловат со имитирање, одговараат на длабоката потреба во современата проза - потребата да се признае итрината.“

Тоа нѐ потсетуе исто така на задачата со која што бездруго треба да се нагрби секој еден културен работник од нашата Народна Република, а имено: прибирање и печатење народни песни.

Раскажувачот нѐ потсетува на тоа.

Неговата литература нѐ потсетува дека мистеријата не се наоѓа во детективските трилери и хорор-филмовите туку во навидум секојдневното и вообичаеното.

Тоа е добра појдовна точка за истражување која им дава живот на теоретските дебати.

Истражувањето нѐ потсетува дека сеприсутната реторика на ’глобализацијата’ и нејзиното навидум непостоење на граници често служи да се затскрие постоењето, како и политичкото значење, на границите во современите геополитички конфигурации.

Самиот метод на нивно создавање - „конец долг еден метар (кој паѓа) право од висина од еден метар врз хоризонтално piane се врти по своја волја” - нѐ потсетува на реплика од Жари: „Кога парче бакар ќе се фрли... тоа ќе тоне бавно како кога вискозна течност се разлева низ просторот”.