ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

По топлата зима немаше сила што можеше нив да ги раздели.

Длабоко во себе тој можеше да се согласи со новата власт: за што ги растура куќите, имотите, семејствата, па одново ги обединува во нови не­природни врски, заедници, а преостанатите планинци, кои нема од што да ги раздели освен од козите, ги тера да слезат во градовите и прекуноќ да станат нова класа.

Од туртата Султана прво прати кај кумата, а другите парчиња ги раздели по соседите...

Главно е сега да и довардиме главите, та за главабашии, буљукбашии сете веќе сме печени, — му одговори Толе и ги раздели на четири чети: — Еве ти, Стојо, земи и виа твојте орленци, марулчани, мојте крушевчани и чанивци пет шест души, и држи а Маргара, до кај Будимеш.

И уште истата ноќ и тој се раздели со Стоја и Петка и тргна со Андона кон Крушевица, откаде го зеде со себе помалиот свој син Велјана да не падне и тој во рацете на агите, како постариот Трајко кој веќе, заради татка си, беше затворен пред една година.

И како минеше времето, сѐ повеќе се топеше, бледееше сето она што ги раздели.

Гостилничарот ни ги раздели по чиниите и почека да ги отвориме за да ги полее со червишот што беше останал во тавчето.

Мислев дека ќе го згмечат но успеа да ги раздели.

Потоа, на различни служби, сѐ поретко се гледале и така ги разделил животот.

Најчестиот одговор на поборниците и поборничките на кусо би го резимирале вака: популарната култура само го зацврстува веќе постоечкото однесување и погледи, а ретко создава нови модели.6 Несомнено еден од критичарските евергрини е влијанието на телевизиското и општо медиското насилство врз однесувањето на (пред сѐ младите) гледачи и гледачки.

Токму тоа го сторил веќе споменатиот Ганс во книгата Popular Culture and High Culture (1974), каде што сите минати и повеќето од идните okno.mk | Margina #32-33 [1996] 102 долго подготвувани трактати и пригодни изблици ги разделил во четири категории.

Според темата нас нѐ интересираат пред сѐ оние три, во коишто се класифицирани трудовите што се занимаваат со негативните ефекти што популарната култура наводно ги има врз високата култура, врз публиката и општеството во целина.5 Обвинението за штетните ефекти на популарната култура е засновано на три претпоставки: дека однесувањето за коешто е наводно одговорна популарната култура, навистина постои и е с присутно; дека содржината на популарната култура содржи модели на таквото однесување; дека затоа има негативни ефекти.

Врз основа на тој договор Бугарите нападнаа на источниот дел на Балканскиот Полуостров, т.е. на Тракија а Србите на западниот, т.е. на сегашна Србија, Западна Бугарија и Македонија и малку по малку си ги разделија помеѓу нив.

Тие јазли, т.е. држави, според силата што ја имаа кога се образуваа, си ги разделија меѓу себе сите колца – племиња и наречја на јужнословенскиот етнографски синџир и ги крстија со нивното име. Јазлите како свој центар си го имаа носителот на националното име; со зголемувањето или смалувањето на политичката моќ на носителот на националното име и последново се раширува или се смалува.

Ги раздели неговиот истрел. Ги одврза за миг и четирите ги немаше само додека трпнеш.

Новата власт започна и со реквизиција, собираше месо, жито, маст, сирење; постави нов кмет и донесе нови мрежи за ловење риби и им ги раздели на рибарите да фаќаат што повеќе риба; власта ги пречекуваше рибарите и уловената риба ја делеше на два дела: еден за рибарите, друг за власта.

Со никаква наредба не можеа срцата да ни ги разделат, очите да ни ги заградат да не се намигаат, мислите да не разговараат, срцето да не го слуша гласот на Големата вода.

Силата на прочуениот балкански фанатизам ги разделила и тие дури и не се обидувале да ја осудат причината на разделбата.

Таа протресе со главата, очигледно како предупредување да не зборува, потоа ги раздели грмушките и брзо го поведе по тесната патека во шумата.

Не го создал Бог прво еврејскиот јазик, ниту римскиот, ниту грчкиот, туку сирискиот на кој што зборувал Адам, и од Адама до потопот кога Бог ги разделил јазиците при вавилонската кула*: „Размешани беа јазиците.“

Та дури и светците ги разделија на Грци и Бугари и затоа Трајко Чало од Витолишча, кога вршеше крај мелничкиот манастир, му велеше „добро утро, свети Илија", а кога врвеше крај село Манастир и велеше „Калимера, Богородице" оти Мелница беше „бугарско", а Село Манастир „грчко" село.

Братучедите, прво, за секој случај, се сачеа сѐ понастрана додека не сфатија дека во ова несфатливо сновање може да се случи да ги разделат.

- Ќе си одите - му одговори Планински, зеде седум-осум платна од падобрани, му ги даде на Евта и рече: - Овие падобрани ќе ги разделиш меѓу сиромашните селани во Мацково.

Почна да ги дели, но ако не ѝ помогнеа Пеце и уште некое дете, не ќе успееше да ги раздели.

Едните што беа на страната на Николчета им се лутеа на другите што ѝ помогнаа на Трајанка, зошто ги разделила.

Ги разделила чумата во Скопје, вели.

Сметал дека „обединета, демократска, независна заедница на балканските народи, која би претставувала цврсто крило меѓу Русија и остатокот на Европа, би била солуција за Балканот“.

И сметал уште дека големите сили не би смееле да ги разделат балканските заедници на сфери на влијание.

Беа се кренале со полна чеза подароци што ќе ги разделат на присутните, од ќајата на Ајдинци - оној вид понизност што го отсликуваше наученото добро однесување.

Ќе ги разграбаат поседите и ќе ги разделат, како и досега што правеа, на нивни заслужни војсководци.

Напред одеа попот Ставре и робот Бошко, а до нив самарџијата Димо и стариот Пајко, сите стискајќи се толку за раце, небаре некој се беше устремил да ги раздели.