ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Само откако Јакшиќ, со внатрешна „инсајдерска“ помош на негови луѓе во МВР, успеа да најде и „ископа“ докази во службените полициски книги, случајот се врати во „постоечките“ настани и беше подлежен на реконструкција, во рамки на предистражната [полициско-обвинителска] постапка.8

Симптоматично е тоа што настанот мистериозно беше изоставен и од евиденција во полицијата, иако како што видовме погоре беше благовремено пријавен од страна на самата болница!?

Но, тука се предложи и нов вид на организација и управување – познат како франшиза.

Меѓу останатите законски опции, на вработените од фирмата, им 237 беше понудено да станат акционери во истата, односно да купат акции.

Меѓу оние најхрабрите, кои се одлучија за прифаќање на франшизата, се најде и Јаневски.

За возврат, таа ми дава одредена сума да ми се најде и ми купува цигари.

Најди стан в град, како што најдоа и како што се снајдоа други, ми вели.

Се најдов во грчкиот кушет. Со мене, со коферите, се најде и еден мој врсник облечен во кусо палто, со пробелена коса, изразити брчки на лицето.

Сепак сета таа случка остави длабока трага во неговата душа, подлабока од засекот на корбачот преку грбот, ги збрка сосем некои негови тврди претстави за човештината, раздвижи различни чувства, а особено го потстакне чувството на револт, кое не можеше да не си најде и надворешен израз во вид на извесна акција.

Тој ја нашол и ѝ свикал: „Крши ја главата! За вештици нема дрвја!“

Во торбите, покрај двете, погачи една две кокошки, еден мазник, потерата најде и две оки тутун, ока шеќер, ока ракија, та дури и ока локум.

— За стариот, — вели, — му месиле обете ќерки по една погача, му осукале и мазник, па јас реку да му донеса и тутунец, ракиица, стар човек е, да се поткрепи.

Ги најде и волнените чорапи што му ги беше сплела баба му додека уште ѝ се догледуваа плетачките игли меѓу здрвените прсти.

Овие одликувања, кои ссами Боше и татко ѝ на Драганка му ги предале на Петрета, за тој да ги донесе во Потковицата и да им ги предаде на нивните, во куќата Јанческа се чуваа сѐ до 1924, кога, при еден претрес, српските џандари ги најдоа и ги зедоа со себе.

Кога седнаа да вечераат, во меаната се најдоа и некои џамбази, измешани хрстијани, Турци и Ѓупци, и почнаа да бијат шега, првин со сите потковичани а после само со него, со Лазора.

Па, сепак, во тоа што Јанечските го кажуваа за Бошета и за ајдутинот само донекаде можеше да се верува, само дотолку што навистина Боше нивни беше заминат од Потковицата, што навистина, себап со неговото заминување, Тахир бег Јаузоски се стори со царски коњ, и што навистина едно чупале, дотогаш ни видено ниту чуено, преку ноќ се најде и остана да живее кај Јанчевци и во Потковицата.

Во таков ред ќе се најде и татковиот брат, без апсолутно никаква вина, и нему без да му се знае гробот, како на многумина други од семејството во родниот град Поградец.

Малку подоцна тука се нашол и самиот генерален конзул на Франција, Стег.

„Какви сенки, каков облак Прстот Висок овде собрал; сѐ го чува мојот зрак!“

И еве брзо така стана допатува на темна страна прст пред око мрак и штама го бараат еден пламен. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 131 “Вртисенко, давај знак”, паѓа сенчест еден крак.

Вртисенка за добра зделка од добробит со лесна среќа распамучен, стопен, смекнат пред Вишниот купил свеќа За зорт, за фајде, за да свети небаре за час се сетил ако ништо некогаш не ќе се има да засветли една свеќа да се најде и околу многу сенки.

Ги изнајде и трпките преболености на сите болки во своето отпуштено тело; ги изнајде и сите истрпнати морници по својата кожа, а ја најде и таа лабава апсолутна отпуштеност во сите свои делови, во која не постоеше ни најмалечка желба за да се направи ниедно, ни најмалечко движење.

Нив тој ниеднаш не успеваше да ги најде и да ги погледне отворено; кога ќе ги побараше, застанат за да здивне, тие просто како да се стркалуваа, притискајќи се зад стеблата, за да наизлезат оттаму уште веднаш, штом ќе заминеше во новиот залет.

Секој дошол во животот со некое свое барање и тој треба да го најде и да го задоволи она што е потребно или да не се согласува со она што постои.

Во дрезгите го најдовме и песот што збесна ланската есен и што растрчуваше низ полето со бела пена, ко сапуница на муцката. Коските веќе му беа побелени од снегот и од дождот.

И отидовме кај Огнена Ѓорго. Со прашување го најдовме и отидовме.

Раскажуваше полека како да се плаши да не се засркне од многуте зборови, го гледаше настанот и се гледаше себеси во тој настан, со жестока горчливост во гласот се исповедаше пред седуммина гости.

„Го најдов и се сожалив, мислев вакво човече, момченце со брада и брчки, не знае што е грев и мислев дека не знае, кутриот, што му се случило, соблекле и го натепале зашто можеби се бранел со својот поснички крст.

„Го најдов светово човече во грмушка“ рече дивиот човек.

таму се и убиените Јане Крстин и Пеце Дановски, обајцата синооки и високи меѓу дрвја, загинале, биле закопани, станале да докажат дека никогаш не биле покосени од пушка: таму е и Круме Арсов со црвено брадиче и во светечка одежда, пиел крушова ракија и горел, се родил од пепел да нѐ најде и да ни каже со каква љубов човекот може да го освои светов, тој или Неделко Шијак, или обајцата со кренати раце кон млечниот поток на ѕвездите.

„Го најдов и го доведов. Ќе го нахраниме и ќе го облечеме. Ќе се моли за нашите души.“

Тој чекорел во свечена осаменост на обред во кој се кадат со темјан слабушкавите за битка, всушност не ги подавал рацете кон копнежи туку со здив, со чело, со врелина во врвовите на прстите џбарал слободен простор по чии невидливи врвици можело да се стаса до златни бранови на 'ржено море а во нивната лелеавост да се живее и да се чека на доаѓањето на русалките и девојките; со нив ќе е и таа, Ганка.

во долиштата до кои не стасала лакомоста на живите, го засилуваат листењето на оскорушите и дренките, и на оние сини цвеќиња над кои сеќавањето разбуцува топли спомени: но таму е проѕирен и лелеав Дмитар-Пејко со цут на жилата меѓу веѓите, стои во ѕвонеста кошула на младоженец и помлад е од некогашната своја младост, ќе се пресмета со чудовиштето што ни го претскажуваше патем:

„Таа е ...“) грлена и гласна, со распуштени коси и со подадени раце кон неговите раце; ќе се најдат и ќе се јазат по ѕвездена пајажина кон спокојство и тишина во која, најпосле, се разговара со очи и со допири.

- Искрено Јана, во метежот во кој се најдовме сум го затурила некаде именикот. Денес го најдов и сега ти се јавувам.

Имаме само една Мајка и тоа засекогаш... Му ја искажав својата согласност.

Му говорев за мојата мајка на која посветив еден цел роман, (објавен во циклусот во кој ќе се најде и романот Амбасади) со нејзиното име и презиме, која беше секогаш пред балканската историја.

Човекот повеќе страдал отколку што имал полза од амајлијата.

Тој се определи за разглед со Татко и на заемките со почеста употреба во балканските јазици како: фодул, фодулук, мурдар (гнасен, нечист), фајда (корист, полза), шаитлак (доказ, свидетелство).

Место запис може да се најде и предметче коешто според народното верување штити од уроци, болести и други незгоди.

Камилски најде и низа други турски заемки кои си го свршиле своето во балканските јазици, но чие значење не можеше лесно да исчезне, задржано или во усната и писмената народна меморија или на недоискажаното во новите зборови.

Очите веќе му беа бистри како кога се врати без револверот со калибар седум шеесет и пет бо уште со пасошот в џеб, со таа црвена книшка на магиска моќ да се отиде во невидени светови или на иселеничка плашлива надеж дека човекот може да најде и втора татковина.

Конкретно, да го најде и ни ковче да не остави од него.

Ќе најдам и ќе пренајдам начини, само ти треба мене првин да ми кажеш, вели.

Владе и мене ме најде и ме испрашуваше.

Го најде и се пријави, но му кажаа дека стариот султан умре уште пред два месеца, а новиот отиде на боиштето.

А тој беше гас и гаќи со преседатељо на општината мислеше дека нему никој ништо не му можи и тој, заедно со овој Војнета наш мене ми ги имаше пуштено партизаните да ме убијат зошто сум бил кмет и сетне со нивни ниспет партизаните ме затворија а и уште да можи нешто најлошо тие мене ќе ми го сторат зашто тие сет вногу лоши луѓе ама и овој партизанскио суд што не ет суд туку суди само накодошени луѓе мене мана не можеше да ми најде и ме ослободи ама Трајко Казиловски и Војне мене дрвата не ми ги имаат заборавено и ако им дојде на колај тие мене пак и најлошото ќе ми го направат“.

Нему му требаше некаква врска што во Скопје не ја најде, а сега е прашање на среќа дали таа врска ќе ја најде и каква ќе биде.

Нѐ попадна во очај како вчера. Сега, веќе згазнат на едно скалило, веруваше дека во мракот ќе го најде и следното.

„Јас го наоѓам во твојот глас“, му рече таа. „Обиди се да го најдеш и ти“.

И за вистина, синко Силјане, беа се сториле пилци и си пошле в поле да живеат по трњето и катаден еден други да се бараат и да не можат да се најдат и да се видат.

Во Париз во 1999 година како врв на добрата волја и разбирање на Франција, под иницијатива на претседателот Жак Ширак во познатите средновековни музеи на Клини, близу до Сорбона, беше организирана Изложба Десет века уметност на почвата на Македонија, на чие отворање се најдоа и претседателите на републиките на двете земји.

Нејсе. Да не и бараме кривите сега. Утре ќе и најме и за пример ќе ги казниме...

Со казми копаа под темелите, растурија келари, ја најдоа и ја отворија јамата.

А да се скријат? Каде? Ќе ги најде и после ...

На секое излегување запознававме по некој од оние фраери на батерии. Меѓу нив на мета се најде и Црниот.

Му реков да ми објасни точно каде да го најдам и во колку часот е дозволена посета.