ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Го прочитаа писмото. Во него учителот Кралев пишуваше: „Брате Даме, тука поминаа двајца луѓе, преоблечени во комитска облека.

Тие се преоблечени турски шпиони - заптии. Смрт или слобода!“

Решив да се работи со машина и со барем уште двајца луѓе, заедно со Јована, да бидат тројца. Се зазедов околу таа работа.

На двајцата луѓе во С. им ја кажав состојбата со дарванските води, дека се заробени за некаков рибник.

Човечките битија не доаѓаат во врска едни со други само површно, како две билјардни топчиња, туку преку поврзувања што се создаваат кога двајца луѓе ќе се сретнат во световите на доживувањата.

Отиде право на караколот, го најде бимбашијата што го бркаше на „Соколот" четите и му кажа дека нападнале вчера вечер кај него и утре ќе денуваат на високата чука Маргара над нивното село.

Уште кога се прибраа со нарамник дрва, од трлото излегоа двајца луѓе.

Само двајца луѓе со по една маска излегоа на мракот од селото и тргнаа во два разни правци.

И овие двајца луѓе, загледани во оној до печката, што немаше на себе мека карирана кошула, што беше облечен во волнено и тврдо исткаено, какво што носеле отсекогаш луѓето во овие краишта, имаа едно чудно чувство за некакво не начнато задоволство, што се има обично по некоја свршена работа, која била претешка за нив, но која тие сепак успеале да ја свршат добро, да ја свршат онака, како што сакале без ниедна трошка, без ни еден збор отстапување.

Другите два листа беа фотографии на водачите, стоеја тука од првото лето кога ја пуштија пиланата, имаше нешто чудно блиско во погледите на тие двајца луѓе, во чија што топла и сериозна загриженост Змејко многу често сакаше долго да гледа, мислејќи си ги своите мисли, не бес насетување и на змијарникот на своите сомневања, но и секогаш изнаоѓајќи нешто толку едноставно и срдечно, што би можел да им го рече на тие двајца луѓе, за кои знаеше доста.

Почна да тоне во некаква млакост, во која сите работи добиваат некоја чудна извртеност, некоја лудечка испреметканост, а пред некој негов внатрешен поглед, кој остануваше постојано да дебне и во тој полусон, кој беше исто така негов и исто онака вистинит, тој се прегрнуваше со некои двајца луѓе, што требаа да заминат, а веднаш потоа ги гледаше оние двајца како застануваат крај патеката, како дрвјата, пренатрупани со окит, од кого веѓите им беа сосема бели, а со него се прегрнуваа сега и исчезнуваа полека по снегот нагоре, едно по друго, сите тие дрвја, а тој им намавнуваше ним со рацете, со сите свои десетина раце, од кои како бели перници се стреснуваше некаков окит, а за сето време некој некаде продолжуваше да го дупчи тоа, да го пробива, се мачи постојано да го пробие, со некаква долга шилка, бела и цврста како заб, како од слонова коска, но она се надига пред таа шилка и таа ниеднаш не успева да го продупчи...

Немаше веќе ништо друго. И тој сега и размислуваше така за оние двајца луѓе.

Беше еден од оние самјаци, кои воопшто не обрнуваат внимание колку е длабок снегот, за да продолжат да ја бараат и да ја пронаоѓаат својата храна, а по дирата, што ја имаше оставено зад себе тој, сега можеа да чекорат слободно еднододруго двајца луѓе.

Веднаш потоа можеше да им ги види и лицата на оние двајца луѓе, што го носеа одзад.

V. И наеднаш сознанието беше ослободено од близината на оние двајца луѓе. Тие заминаа во снегот.

И наеднаш се почувствува како тие двајца луѓе, тие две исплашени копилиња, да му искрале сѐ убаво што имаше во таа утрина и во таа собичка.

И во него можеше да се воспостави пак тој целосен однос, што се градел низ сите поминати години спрема оние двајца луѓе.

Отидоа, мислеше, а знаеше сигурно дека ниеднаш дотогаш не ги сетил толку блиски, оние двајца луѓе, како во тие мигови, додека го следеше нивното исчезнување.

Него го најми везировиот хазнадар и го испрати, со двајца луѓе, во Босна.

Доведе аргати и почна да копа во мајданот, кој беше сосема засипан со земја и обрастен со грмушки и со борчиња.

Бев задоцнил. Имаше двајца луѓе на подиумот што седеа и разговараа.

Еден од нив, во беспрекорна облека, со цвеќе во реверот, спокојно и сигурно седеше и течно разговараше со другиот човек, кој постојано ги прекрстуваше нозете, правеше гримаси, пелтечеше, постојано беше немирен чепкајќи си го носот, и се вртеше во својот стол.

- Поделен манастир не може да биде... - рече игуменот. - Тоа е како кога ја делеле птицата двајцата луѓе што ја уловиле: секој сакал да добие половина од неа и пак да му пее птицата... А може ли поделена птица да пее?

Под нив, по улицата одеаа двајца луѓе, патрола следена од седуммина, на безбедна оддалеченост.

Сега единствено ноќта се движеше во душите на двајцата луѓе привиени над нивниот осамен оган во дивината; мракот молкум се вовлекуваше во нивните жили и тивко им баботеше во слепоочниците и зглавките од рацете.

„Чекај; слушај!“ Двајцата луѓе застанаа стаписани.

Удар од дожд ја раскваси почвата, потоа полека сѐ престана, додека не настапи тишина без здив, а двајцата луѓе чекаа сами со својата топлина, сред студот.