ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Елен Шарпантје, француска читателка, Париз По читањето на книгата на Франсоа Масперо Балкан- Транзит ова лето, вие ми овозможивте – овој пат со вашата романескна фикција, повторно да се внурнам во овој свет на Балканот. Ви благодарам!

Петер Рау, универзитетски професор по германска книжевност Бев обземен уште од првиот прочит на романот Времето на козите во ракопис и тоа не само од оригиналноста на својата тема, не само од длабоките мисловни и етички пластови, туку и од своето уметничко писмо, во кое се проникнуваат реалното и иреалното, историјата и поезијата, трагедијата и травестијата, стварноста и фикцијата, епското и лирското, онаа андриќевска меланхолија и онаа позната чинговска пригушена иронија, сето тоа амалгирано во една комплексна, уметничка и естетска целина... академик Георги Старделов, на промоција на романот Времето на козите во „Мисла” во 1992 г.

(Претпоставувам дека една од причините што Фикцијата и СФ-от им се толку блиски на помладите читатели е тоа што, во услови на простор и време прилагодени така да им овозможуваат на ликовите да патуваат слободно низ тој континуум, и на тој начин да избегнат многу физички опасности и временски детерминираности, смртноста е ретка тема.)

Фер би било да се предупредат, дури и најблагонаклонетите читатели, дека овде има некои дозлабога здодевни, почетнички и деликвентни пасуси, а во исто време најмногу што можам да се надевам е дека, иако претенциозни, приглупи и необмислени, како што сега изгледаат (а и тогаш), овие приказни, со сиот свој невоедначен тек, сепак ќе бидат од корист како илустрација на типичните почетнички проблеми при пишувањето прозна фикција, и предупредување за некои пропусти што помладите писатели веројатно би сакале да ги одбегнат.

И ако литературата, според моето гледање, задржува за себе некоја повластеност, од една страна тоа е затоа што таа го тематизира настанот на пишувањето, а од друга, поради она што во текот на политичката историја ја врзува со начелната овластеност да „каже сѐ“, што пак на единствен начин ја приведува кон она што го нарекуваме вистина, фикција, привидност, наука, филозофија, закон, право, демократија. 4Кој беше влогот за тие описи?

Колку целината на она што го чувствуваме и ткаењето на нашиот обичен, секојдневен свет се социјално програмирани, поттикнувана фикција, мрежа во која сите сме заплеткани, со исклучок на малкумина кај кои условувањето не се „фатило“, или попуштило, или кои се разбудиле од маѓепсаноста - шареноликата толпа генијалци, психотичари и мудреци?

Најнови вести: постојат универзуми во кои се случува најдоброто од сите оние можни линии на светови, но само во некоја фикција внатре во тој универзум: во телевизиски филм, можеби, во театарска драма, или роман или кус расказ.

Повеќе идеолошкиот интернационализам на социјализмот речиси е претворен во фикција.

Се сеќавам на одредени реченици: „Аргентинската историја е фикција, односно, нејзината званична верзија е таква“.

Секое „ние”, сепак, е фикција. Постои само „јас”.