либе (ср.)
О слушај ме, ти можеш да слушаш крик мој секој пат: Час побргу ти сврзи ме со либето, мој боже, во твојот рајски светол кат!
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
По либе таа тажи... Чија ли е таа мома чии клепки толку лични, се?
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Ни на оро, сред младите, ќе видам, либе мое, да блеска твојот пусат в сјај.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Па дочаквах свое либе тамо во градина, кога оно утром рано, во зора гл'бока, зело лејка в бела рака, цветја си поливат, а ја одвај, одвај дишам, да не ме догледат...
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Как што мрена риба барат место по д'лбоко, как што славеј, малка птица, седело си виет сред расцветени ми ружи в поле ил' градина, как што мајка силно љубит првата си рожба, так и младо љубит млада, искат мома јунак, младо момче-хубавелче, гиздаво си либе.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Падна, сине, ти на трава в то широко поле, душа даде, душа нема, без да кажеш слово ни за мајка, ни за либе; крвта ти истече как на рудо, сине, јагне, младо и безгрешно!
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Мојот газда токму најде време да се жени. Ќе остави тој либе нељубено, небакнато.
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Ми кажуваа дека џандарите ги бркале и ги гонеле децата со кикиритки в затвор. (Пристига група млади печалбари пеејќи): Гледај ме, гледај, либе ле Цвето!
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
- Ејди, горо, шумно горо, шумна горо јаворова, ни за мајка, ни за татко, ни за прво либе жалам.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Дали, Радо, сон си сони, та од сон се ти исплаши, ели, Радо, црна чума прво либе ти удрила?“
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
О ти, моја душо страдна, О ти, ум мој – пламнат жар, не се нити сенки вијат, нити мајкин страден лик, туку, ах, е прво либе, сон не знае, гори в жал гради кине век да скрие – чека в младост ноќ и ден.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
На време Рацин излезе. Како што лице огрева на млада мома убава кога ја либе пресретна, така им лице огреа Рацин со „Белите мугри“.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Мајка ми да ме жале и дури ѝ гледат очите, либето да не ме жали, оти ми беше неверно.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)
„Моја жалба ете мина, оти либе од туѓина венчан прстен ми донесе, ќе ме земе таа есен.
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Мојто прво либе партизан отиде три години време низ Македонија.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)
Анѓа ѝ исприкажа како порасна во слобода кај мајка си и татка си; како весело и слободно го проживеа детството свое, како радосно работеше на нивните ниви, лозја и градини и се што им се раѓаше беше нивно; како среќна и весела играше и пееше на сретсело на Велигден, Ѓурѓовден и другите христијански празници со своите другачки; како среќна и доволна ја собираше волната од нивните овци кога ги стрижеа, и најпосле ѝ ја откри младата душа до нејзината длабочина и ѝ кажа дека има прво либе.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
А тука Анѓа ја побара помошта и, не можејќи веќе да се воздржи, писна гласно колку грло што ја држеше: – Намашни, либе Стојане, Намашни Шарка и Мрча, Одбрани, либе, од волкот, Твоето рудо јагненце, – а очите ѝ се навирија со солзи почна да ѝ течат низ темните образи.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Пее, како и на почетокот од овој дел, додека сам стражареше: „Не плачи, мило либе, не жали Јас пак ќе се вратам...“
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
РАЈНА: Моето бившо либе или твојот бивш прв другар? (Му дава да јаде. Седнува наспроти него.)
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
Твоето бившо либе се шета низ мојава куќа како да е негова!
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
