еврејски (прид.)
А не знаат, кутрите, што зборуваат дека на три јазика Бог наредил да се пишуваат книги, како што пишува во евангелието: „И имаше штица напишана на еврејски, римски и грчки.“
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Ниту Бог ја створил, ниту ангелите, ниту се отпрвин створени* и примени од Бога како што се тоа еврејските, римските и грчките?“
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Не го создал Бог прво еврејскиот јазик, ниту римскиот, ниту грчкиот, туку сирискиот на кој што зборувал Адам, и од Адама до потопот кога Бог ги разделил јазиците при вавилонската кула*: „Размешани беа јазиците.“
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
До еврејскиот крај стасавме брзо. Улица под старите касарни Кале стисната со груби и стари куќи - тоа ни беше целта.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Седеа под сенка на ѕидините од еврејските гробишта и го слушаа далечното бревтање на сонливите возови.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
За најстар надгробен споменик се смета тој на еврејскиот поет Авигдора Каро, кој датира од 25 април 1493 година...
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
И уште нешто, од дното на оваа улица се дели уличката на „Прашкото Гето“ во Јахимова. Тоа е улицата на еврејските синагоги.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Познато е дека Истанбул е милионски град, со вонредно живописна панорама, со море кое завлегло во неговите пазуви, што широки и тесни улички и сокаци со мермерни куќи и облакодери и со дрвени куќарки, град кој лежи на два континента, каде што најрелјефно се оцртале европското и ориентот, град со џамии и цркви и еврејски синагоги, сараите на турските падишаси и султани, со споменици на едно блескаво богатство, на еден раскош и пропаѓање на една петвековна империја, која ја докрајчил стариот и изнемоштен старец - султанот Решад...
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Понекогаш, ноќе, додека барав и запишував реченица по реченица на овој реквием, чин на почит кон мртвите на кои им се восхитуваме за нешто од нивниот живот, ја замислував во полутемнина и во златна рамка како дело на стар мајстор, висока и чедна како Ерменка (сеедно што можела да биде од словенско или еврејско потекло), во темнолилав брокат или сомот од кој нежно се одвојува син појас; незините полуотворени усни се вкочаниле во миг на воздивка, градите под низа на бел корал или балтички јантар живи се но не дишат исчекуваат нешто, сепак, тукуречи како на чудотворна слика, дамарите на нејзиниот долг врат го отчукуваат времето на онаа вечност што не може да се нарече и враќање; рамениците стегнати во шал од кашмирска ткаенина се тесни, историјата не можела долго да се потпира на нив.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Денес тешко би се заколнал дека најпрвин ликот па потоа името Рубина, испишано со мастилен молив на рамката за која можеше да се рече дека е симната од прозорец на стара балканска или еврејска или арапска куќа од која отишле и домашниот призрак.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Еврејските попови за тешки дукати му се молеле на својот светец, Парамахуј или Махупаруј - не се сеќавам, клечеле во авра, пееле, светеле и вода и масло, ја прскале куќата.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Само малку потоа можеле да видат дека има зелени, скоро девојчински очи, бледо чело и ретка, свилеста, некако еврејска брада.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Одговара, под маската на ведра резигнација: „Ќе мине“, не слушајќи го огорчените протести на пријателката - повторно помислува дека е премногу наивна за своето еврејско потекло.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Започна да трага – отпрвин незабележително, потоа сѐ понервозно; на третото зајдисонце, пред гробот на мачениците во апсидата на мартириумот, еден од доушниците му дошепна дека каменот е сокриен во домот на трговецот Моше, синот Азаев, во еврејскиот кварт.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Откако ќе го одминевме Театарот, стапувавме во тогашното Еврејско маало и ќе се најдевме на подножјето на блискиот рид, пред нас неочекувано се извишуваше ребресто исечената глинеста утроба на ридот во која времето длабеше низ помеките делови, особено по големите дождови и поплавите на реката, па создаваше длабоки, кривулести пештери, од кои беа изградени сегашните скривалишта за заштита од бомбардирањата и другите напади врз градот...
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Имаше дури и еврејски сефардски семејства, имаше едно ерменско семејство на музичари, имаше и едно руско семејство, спасено од Октомвриската револуција, имаше неколку турски семејства, имаше неколку семејства од Егејска Македонија, тука беше нашето албанско семејство, среде многубројното македонско население, во оваа мала Козарска република.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Има само миризби, помешани спомени, човечка топлина, глад од утробата, радости, црни ирационални стравови коишто, наспроти сѐ, прават да се почувствува вистинското страдање, како што може Шагал, отаде фантазмагоријата, да ја насетува големината на еврејската душа...
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Не само што не постои човек за сите времиња и сите земји туку на секој историски период и на секоја нација на куглата земјина ѝ одговара специфичен тип на човечка природа: Сократ бил Атињанин од петото столетие пред Христ, Библијата е поетски - настанат поради таков след на околности - израз од еврејската душа.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Една многу интересна еврејска поговорка вели: „Ако спасиш еден човек, си го спасил светот.“ - тоа е обратна верзија на идејата за месијата: еден човек може да го спаси светот, но да се спаси човек значи да се спаси светот.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Да речеме, да се појави некој интересен полициски чиновник со црвен нос, или адвокат со еврејски акцент.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
