ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Тики (Од под душекот на троседот вади кесичка): Ох, еве ги твоите 10 грама.

Се избричи ли? Девојчето (Се фаќа за шлицот): Сакаш да провериш?

За миг писнува гајдата. Комитите се фаќаат за рамената.

Жабе и натаму џвакаше јатки од млади ореви, гласовито зборуваше дека во светот се вади жива вода на сто метри длабочина, понекогаш и жешка, рацете, вели, да си ги изгориш, а Паско Бачо, како човек кој не чувствува потреба да бара прецизна причина за да каже нешто кое не мора да е во вистинскиот контекст, па уште и со некое спокојство, се сврти кон мене: „И така, Симон“, вели, “во 1956 година, дури се копаше вака каналот за наводнување Камадаречко, беше среда, 21 септември, дванаесет и десет или дванаесет и петнаесет часот, не ме фаќај за зборот...“

Нина ѕемне. Се фаќа за главата.

Ме фаќа за рамо и со растреперени раце ми ја подава: - На, чедо, носи ја... ***

Дишери, дишери, дишери, ) — и не чекајќи овие да излезат, ги фаќаа за раменици и ги исфрлаа како партали во дворот на дождот и снегот сред вириштата и калта до колена.

И овие го послушаа, ја отворија племната и се закопаа децата во сламата, а возрасните ги скрстија рацете и ги удрија главите ничкум.

Недовербата спрема светот на интелектот секогаш била симптом на прафашизмот, од Геринговиот отворен став („Кога ќе го слушнам зборот култура, се фаќам за пиштолот“) до честата употреба на изразите какви што се „дегенерирани интелектуалци“, „јајцеглавци“, „јалови снобови“, „универзитетите се гнезда на црвените“ итн.

Сите, притоа, избезумено се погледнувавме, се фаќавме за рака, како тоа да може да ја намали опасноста, а понекогаш како луди претрчувавме по улицата, само донекаде и пак се враќавме назад.

Уља ја фаќа за уста Горица, и Горица липа во дланката нејзина.

Јас го фаќам за уши, шлибнувам нагоре и му се одзатнува душникот.

Се фаќаш за главата, а косата не се расправа. Се затестила од гниди, од посерки.

се фаќа за носот и повраќа, некој снебивлив и кревок човек, ние одиме и смрдиме, ни смрдат алиштата, ни смрди и дишењето, душата, одиме меѓу пушки и штикови в затвор, а таму - пак сослушувања, нови премрежиња, кај ви се пасошите, ни велат, ги фрливме в море, велиме, од страв да не бидат откриени, велат, не од страв, туку од радост, велиме, не можеш со ѕидон да се разбереш, ние кажуваме едно, тие прашуваат друго и ништо не помага, нѐ осудуваат на смрт со стрелање, мене, Стевана Докуз, Илија Јованов, Добри Закоски, Јоше Богески и Силета Плевнеш, Стеван се тресе, го собира срцето ко полжав роговите и олкави солзи му се тркалаат по образите, му паѓаат в уста, а тој само шмрка и ги подголтнува и идат две војничиња со муцки од глушец и со ситни очи како топуски и ни собираат сѐ што имавме купено: чевли, шапки, палта, панталони, обетки и прстени за жените, џепни сатови, пари, сѐ, еден зема, другиот ги собира на една мушама, ги подврзаа плачките и ни даваат белешка, што зеле, ја подврзуваат мушамата со крајовите, ја креваат и си заминуваат, отиде печалбата наша и седиме, никој не заспива, од утре ќе имаме напретек време за спиење, уште една ноќ живот, си светкаме со очите и прашуваме кој го фрли прв пасошот,

Знам дека десната нога ме боли, а јас се фаќам за левата.

Надвор има снег до стреите, велам, и ја фаќам за главата, ја затресувам.

Со мака ја поткрева едната рака и нѐ фаќа за вратот, нѐ милува по темето со раката. Првин едниот, па другиот.

- Што правиш, мори несреќо, викам, и ја фаќам за рамена, ја сметнувам.

Јоле, го гледам, се фаќа за пушката, Сака да го удри.

Викнувам неколку нашинци и се фаќаме за рамо. Тераме едно право оро.

Се фаќаш за глава, а како лешник да фаќаш со прстите.

Јас се фаќам за ова, за она, вели, ама ништо нема крај мене.

Нозете ми се набиваат, секоја рана се фаќа за кожата. Небаре искра за трвлачка, за барут.

Ние ги фаќаме за нозе, за ногавици, ги завлечкуваме назад.

Поскокавме подуени од студ и од премореност - некој се фаќа за секира, некој за кол, некој за глава.

Можеби беше полноќ, можеби сонот веќе ме донесе до бреговите на нов ден, навистина можеби доаѓаше еден понеделеник-безделник, кога морничав крик удри врз нас со тежина на даб ...

Но не се вратив за тоа. Неделко Шијак е болен. Не се фаќа за нас благословот на игуменијата. Навистина не сме му мили на господа.

- Барутот и сѐ она друго е кај тебе.

Ако си ага и имаш пари, имаш власт- сила, можеш да заграбуваш ниви, лозја... та треба ли и сѐ што е убаво да биде твое—и девојките?! (Го фаќа за гуша и го оборува на подот, потоа го вади пиштолот).

САВЕТКА: (влегува избезумена). Антице!... Ќерко... станувај! (ја фаќа за рака и ја трга).

И, како да сум и самиот невидлив, се фаќам за дебелото јаже и се качувам по него кон магли, Огновите и паниката на поротниците сведоците и глутницата остануваат далеку од мене.

Ги грабаа своите палта за јаките, налик на животни кога ги фаќаат за врат своите малечки, ги облекуваа и брзо се враќаа на своите места.

Наеднаш, една пчела налетува на него и го каснува во ушето; скока исплашен, се фаќа за ушната школка, го вади осилото, трчка кон вирчето во градината, го натопува шамичето со вода и го става на вжештеното уше да ја ублажи болката.

Пак се фаќа за главата. Станува. Го пали светлото.

Движењето при станувањето му е споро, круто, оди збунето нерешително, но постепено се привикнува: поеластичен е, ги допира предметите за да се ориентира, да види каде е; застанува малку како да размислува што да прави, во која насока да оди; потоа тргнува со сигурни и точни движења како да е буден: ја отвора вратата од одајата и излегува; а ако е заклучена, ја отклучува; ако го нема клучот на вратата, оди кај прозорецот, го отвора, се фаќа за гранките од јаболкницата и по неа како мачка слегува во дворот.

Момата вриснува, се фаќа за долгичкиот мистериозен предмет, а тој сѐ повеќе и повеќе се издолжува над површината на водата, повлекувајќи ја нашата хероина нагоре во височината...

Рибино око немам око да те видам имам да те гледам на свој начин, во свое време никогаш да не ти се нагледам од овие сфери, од овие длабини да те изобличам да те преобразам на очите да не си веруваш така исто сум гледала и молчела молчела, значи гледала пред да ме крстиш риба псариа, fish, poisson, пред да ми ја откриеш смислата и од мене да направиш соѕвездие, знак, уметничко дело пред да ме уловиш и од себе да создадеш Риболовец а од мене добар пазар, специјалитети пред да ми ги дознаеш употребните вредности - мои и на моето око, метафизиката пред да измислиш мамки, глисти, црвци јадици, со еден збор јас се фаќам за јадицата а моето око сѐ гледа и сѐ знае но таи и разобликува.

Слушам како умира времето... Покрај лисјето што паѓа и мразот што се фаќа за рацете до каде сум стигнал Тоа умира сѐ што се раѓа па вечно сум со него помал макар за еден чекор

Наместа е подобро со петици да се оди, да се фаќа за гранките од грмушките или едноставно да се спуштиш погазечки.

АРСО: Како ќе ги свират свирките, така ќе ги мрдаш нозете. (Го фаќа за другата рака и му шепнува.) Ајде, орото е — крајот...

СИТЕ: (Играат, пеејќи.) Јовано, Јованке, крај Вардара седиш, бело платно белиш, сѐ нагоре гледаш, јагне, мое Јовано. Јовано, Јованке, јас те тебе чекам, ти ми не доаѓаш, ти ми не доаѓаш, јагне мое Јовано.

Кога објаснуваше некоја задача, плунка му се лепеше за десниот заб и му се фаќаше за долната уста, и како што зборуваше, така плунката, упадливо бела и пенеста, му се тегавеше.

Покрај овој проблем во зборувањето, „р“-то не го артикулираше, туку го ’рчеше, сите вокали ѝ беа проговорени како да има кнедла заглавена во грлото, а не се ни познаваше дали вели „д“ или „ѕ“.

Ние се фаќаме за појас, а тие го ставаат прстот на уста и ни прават вака: ни кажуваат да бегаме.

Врескаме и се драскаме, се фаќаме за очи.

Сите станале иследници и сите се фаќаат за Југославија.

Пареата се фаќа за мене, се меша со потта моја.

Ме фаќа за рака и ме води онака, настрана.

Некоја лигава влага ти се фаќа за косата, за облеката, ама пак ти е убаво. 9.

Се фаќа за очи, за мев, си ја затвора раната и подзинува.

И Никифор ме фаќа за рака.

Тие палат нови цигари и се фаќаат за глава.

Ме фаќа за рака и мене некоја струја ми минува низ коски.

— Главата не паѓа подалеку од рацете и од нозете свои, вели жената, никаде не оди без нив, вели и повторно се фаќа за работа на чешмата.

Некој, со грбот свртен кон огнот, одеднаш скокна и се фаќа за рамо.

- Одиме, Биле, - ѝ велам кротко и ја фаќам за раче. Таа послушно оди.