протне (св.)
Белич бргу протна глава низ прозорец: далеку уште во темнината некаде, трепкаше мижлива светлина, која жто стануваше сѐ поголема, поблиска. Станица! Спасени се!
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Од камен соѕидани, од едно одделение, немалтерисани ни однатре, а камо ли однадвор, без никакво душеме, со две врати: една голема на средето на ѕидот, обично на источниот ѕид, другата малечка, само човек да може да се протне со наведена глава, на спротивната страна од големата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кога се приближи, се најде пред голема тешка порта со вратниче на едната пола широко колку човек да се протне низ него.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
И пакост за оние што не го држат носот подалеку од мојот праг.“ Од зад една подотвореност се протна човекот што две ноќи пред тоа му тропаше на врата.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Таа трпеливо ги бараше во него сите оние места, низ кои што можеше да се вовлече и уште подлабоко да се протне, за таму во неговата срцевина да може да почне да се загнездува и да ги снесе тука своите змиини јајца на сомневањето.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Протнав рака в пазува. - Еве, го најдов ова ...
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Штом на кметот му ја протнал бомбата в куќи, се сокрил во некоја визба, се изнапил вино и викал слободно и јавно по сокаци: „Кметот свадба прави!
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Бомбата ја држеше Васе и веројатно тој ќе ја протне внатре.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Кога ги виде децата, само почна да мавта со опашката и се обидуваше да му се протне меѓу нозе на Бојан.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
На челниот дел од куќата, под стреата: срце, прстен, токосани раце, ангелче, венче, и во нив: почетните букви од името и презимето на домаќинот и годината на градењето; балкони: украсени со елементи од железо или ламарина во форма на триаголник, четириаголник, ромб, ромбоид, круг, трапез или со гипсени елементи во вид на амфори, во вид на подлактени раце или сосем едноставни со парапети кои завршуваат со коритца за цвеќиња; чардаци: долги колку што е долга и куќата, со пармаци, со плотици од костен, од даб, од јасика; на чардаците испуштени башлаци над кои висат мали куличиња низ кои може незабележено да се ѕирне во дворот, на патот, или во време на војни и арамилак, да се протне цевка од пушка и да се направи пусија; покриви: со рамни или со стрмни стреи, со испуштени чакми и кучиња, со поткренати маи како крилја од птица, со издолжени предни страни како козирка од капи, или прекинати со предниот ѕид што се крева нагоре за да го затскрие покривот; вратите: со една, со две поли, обични или со нутифедер, со украсни бордури на секоја пола, со надвратни прозорчиња застаклени или опшиени со мрежа за заштита од секакво гадурии; на вратите жапка или шуличе што се отвора со стап кој постојано е врзан на вратата, ѕвонец што ќе чукне потивко или посилно, резе со катинар или брава донесена којзнае од каде; прозорците: широки, европски, или пак тесни со по неколку крила доближени едно до друго за што подобро да ги осветлат просториите; оние што се на долниот кат и низ кои може да се ѕирне, заштитени се со железни прачки извиткани во разни форми; кај што нема железни пречки - дрвени капаци испукани од сонце и дожд, но кои ноќно време убаво ја затвораат куќата како дланки склопени на очи или како мравкини дупки.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Еден ден неможејќи да го слуша плачењето на татка си, зеде ракија кришум од мајка си, ја потпре дрвената скала на ѕидот од куќата однадвор и се искачи до прозорецот и му го протна шишето низ решетките што ги ставија на прозорецот за да не може да излезе од собата.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Јас останав во автобусот ни станат ни седнат туку како некако протнат, секаде и никаде. Тоа многу ме налути.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
На излегување луѓето, поради смалувањето на излезот, прво се веднуваа сѐ повеќе и повеќе но сега лежечки излегуваат низ вратата смалена до страга низ која едно човечко тело едвај може помешечки да се протне.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Додека песната одекнуваше, Џеки гризеше на картонската кутија и си правеше отвор за да ја протне муцката да дише.
„Прва љубов“
од Јован Стрезовски
(1992)
Ја протнав сообраќајната низ прозор.
„Буре барут“
од Дејан Дуковски
(1994)
Во салонот, пред да влезат родителите, брзо го отвори кафезот, ја протна раката и ја погали жолтата канарка, само еднаш. Потоа го затвори кафезот и застана, чекајќи. 24
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Имитирајќи шимпанзо, професорот Оливер ја протна раката низ десната ногавица од своите прешироки пантолони и со изненадувачка вештина му мавна на професорот Роберт со непристојно свиткан среден прст.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
По многу такви заеднички насладувања на очите, таа еден ден ја тргна штицата од преградата што ги делеше алињата која претходно ја имаше отковано, и се протна кај него.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)
На ќор-сокакот на нашата „патека на љубовниците“- споредна уличка со напуштени фабрики - каде што јас го усовршив движењето на прстите со кое за миг се откопчува градникот; зад јоргованите во Паркот Маркет каде што прв пат ме допре преку фармерките и твоите пупки, набабрени под проѕирниот памук, ми се чинеа лилави како јоргованите; на балконот на новиот Театар Кларк каде што си ги избришав дланките од солта од пуканките и ги протнав меѓу твоите бутини, а ти прошепоти, „Се чувствувам како Дорис Деј да нѐ гледа,“ - и тука не го направивме.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Винстон Смит, со брадата спуштена на градите за да се заштити од остриот ветер, се протна брзо низ стаклената врата на Станбената зграда Победа, но сепак недоволно брзо за да спречи еден вител од песочен прав да влезе заедно со него.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
