прв (прид.)
И како прва буква аз, дадена од Бога на словенското племе за да се отворат устите на децата при учењето на разумот преку буквите, тоа се произнесува со широко отворање на устата, а другите букви се произнесуваат со послабо отворање на устата.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
„Во училиштето барај алфа, бој се, вели, од грчкиот јазик! “ Слично на тоа и Св. Кирил ја направи првата буква аз.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
За смртта тој не се решаваше прв да ѝ каже, од неа злото го крие, бидејки ѝ беше единствена потпора, левен, чедо на мајка си првно.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Крај трупот Кузманов со тага коњот 'ржи; и уште беше тој во крв; ја копка земјата и лад со гривата му држи на стопанот и другар прв.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
По плачот општ се сети дека веста беше болна и танок таа пушти крик, да, како лавица, што дрско ловците ја гонат и плодот ѝ го крадат прв ...
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Те одгледах и те вардех како прва рожба?!
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Как што мрена риба барат место по д'лбоко, как што славеј, малка птица, седело си виет сред расцветени ми ружи в поле ил' градина, как што мајка силно љубит првата си рожба, так и младо љубит млада, искат мома јунак, младо момче-хубавелче, гиздаво си либе.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Што ја клета не дочеках венци да целувам, себ' одмена да донесам, сину прва љуба...
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Како што првиот пат што идоа, така и тогај беа си долетале на нашава земја.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Откога видел Силјан оти не веруваат, почнал да им кажува што му правел на татка си, како го поучувал татко му и тој не слушал, како се главил со дуовникот, како влегол во морето, како се нашол на долна земја, како правел муабет првата вечер у Аџи Кљак-кљак, како му прикажувал за старецот што го отепале децата и што колнал, како излегле двата извора од кога им изумреле сите деца од големата сипаница, како се сторил штрк и си врзал шише на гуша и како патувал од штрковата замја преку широкото море, како дошол над Плетвар и го окршил шишето, та си останал штрк и си дошол дома.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Ем јас чунки сум прв на земјава наша, како војводата ваш што го имате во Прилеп, така и јас сум овде, - да сум ја опколил сета земја околу наоколу сум видел оти не може ништо да се прибере од лоши спили и далги.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
28. До тоа време со Софија излегуваа два весника со насловот “Автономија”: првиот како “орган на политичките интереси на христијанското население во Турција” (1898-1902), а вториот како “задграничен лист на Внатрешната македонско-одринска организација” (I -16.7.1903). Мисирков веројатно го има предвид вториов.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
66. Берат – писмо (повелба) од турскиот султан за поставување (во овој случај) владика. 66a.66а Назначувањето на Фирмилијана (умрел во 1903 год.) за митрополит во Скопје беше всушност првата позначајна победа на српската пропаганда во Македонија, извојувана не без поддршката на руската дипломатија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
На местата свои јунаците гинат по долг и по судба се другари први, во смртта со усмев на усните минат, да не жугне врагот, од страв да се здрви.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
122. Георги Баласчев (1869-1936) од Охрид е историчар и публицист, познаник на Мисирков од заедничкиот престој во Белград (1889) и во Софија (1890), кој во времето кога се ставаа основите на ММКД, под псевдонимот Езерски, ја објави првата книга на македонски јазик за „лозарското” движење „Неколку кратки летописни белешки за состојбата на западните Македонци…” (Софија, 1890).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Значи, започна… Пукна првата пушка… Долгот кон татковината… (Се засмејува и пак се изгубува)
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
СЛОБОДАТА: Не си ли ти оној кој му проповедаше на народот дека треба да е спремен при првиот повик да излезе и да се бори против тиранијата!
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Во моментот кога ќе треба да се најдам во првите борбени редови, јас правам свадба…
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
(На Костадина). Еј, побратиме!... За тебе е ова првина. Прва разделба од жена... Ќе заборавиш и на младост, и на милост, и на убавина!...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Море, побратиме!... И првата тежи и последната тежи!... Разделба е разделба!...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
