првичен (прид.)
Несвесно за својата спекулативна моќ низ времето, тоа го размножува првичниот визуелен, колористичен или звучен архетип во безброј нови заменки но никогаш тоа битие во животот, по силана сè, нема да успее да се ослободи од маѓепсното дејство на неговиот прв оган, прво оро, на неговиот прв збор.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Она што заповеда е првичната, неменливата и неизменливата песна, суштината што се јавува како песна...
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Таа првична слика, според мене, тој прв допир со видливото е насцендентна состојба која бесконечно еманира импулсна емотивна материја во просторот на творечката свест.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Во нив, во свежата зора се мени првичниот зрак на сонцето.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Додека првично книгата овозможува подобро да се разбере минатото (но и сегашноста) на вашата земја и Балканот, историјата која тотално ми беше непозната, на втор план, е параболата која се развива за иднината на народите во периоди на трансформации, а може да се однесува и на целото човештво.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Ти ги дарувам првите часови од омилениот твој ден првичен.
„Зошто мене ваков џигер“
од Јовица Ивановски
(1994)
Сѐ се одвива како западниот поим за говорот (во она што, отаде неговата повеќезначност и тесната и проблематична спротиставеност на зборот и на јазикот, го врзува главно за фонематската или глосематската продукција, за јазикот, за гласот, за слухот, за звукот и здивот, за зборот) денес да се открива како маскирање на едно првично писмо5: пофундаментално од она кое, пред ова пресвртување, се сметаше за прост „додаток на зборот“ (Русо). okno.mk | Margina #11-12 [1994] 51
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
Неговата првична замисла беше употреба на ракавицата за свирење привидна гитара.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Зачувани се делови од првичниот иконостас изработен со бел мермер и интересен фрескопис за кој, секако, повеќе ќе ни раскаже отецот.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Тој доби информација дека се има отстапено од првичниот технички проект, иако уште пред две години било донесено цврсто ветување од сите надлежни институции дека Депонијата ќе биде изградена според сите светски стандарди за безбедно депонирање на комуналниот отпад.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Иако не сум толку пристрасен целосно да ја поддржам изјавата на Филип Рот дека „писателот треба да си пишува приватни писма до себе“, можеби затоа сум убеден дека првичниот, најситен, фрактален импулс за создавање книжевен текст поаѓа од едно определено интимно чувство на авторот (понекогаш запишано во неколку брзи реченици на некое истргнато ливче), дури и кога тоа се формулира во онаа почетна толстоевска максима: Сите среќни семејства личат едно на друго, секое несреќно семејство е несреќно на свој начин.
„Човекот со четири часовници“
од Александар Прокопиев
(2003)
Сè некако си мислев дека првичниот стих ми бил поубав.
„Чкртки“
од Румена Бужаровска
(2007)
Сината маичка си ја имаше изгубено првичната боја и повеќе личеше на апстрактно платно со огромни модри дамки.
„Чкртки“
од Румена Бужаровска
(2007)
Зашто, колку да бев сега принуден, под силата на околностите, да го ломам првичниот ритам на своето одење, тој сепак понекогаш потсвесно ќе ми се наложеше, и тогаш мојот десен чевел очајнички ќе закркореше како неук пливач што голтнал во реката матна вода.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Море тој ми испил три илјади гроша Кога дојдов у Канада и прв пут решив да купам алкохол за да го утепам првичниот печалбарски шок, некој ми кажа: „Кај што се продава пиво – нема вино, а кај шо се продава виски - има пиво”.
„Тибам штркот“
од Зоран Спасов Sоф
(2008)
А она за што треба да преговара - се фаќа Мертен за рачката на еврејската канцеларија местејќи ја срдечната, како што ја нарекува меѓу блиските, „филосемитска“ насмевка на лицето и молскавично рекапитулирајќи почна таа сабота на 11 јули 1942 на Плоштадот на слободата, во близината на пристаништето каде што од утринските часови се собраа над 9000 полнолетни мажи Евреи, а како часовите врвеа и еден сѐ поброен куп љубопитници, обични граѓани од сите возрасти, дами и госпоѓици и војници на отпуст, без задолжение во конкретниот зафат на кој тие 9000 души со часови, најнапред беа попишани, а потоа, терани да прават салта, да изведуваат глупави гиманстички вежби на врелото сонце, без заштита на главите, со бројни онесвестувања што на крајот го расипа првичниот весел впечаток и во присутните почна да создава непријатност и отпор...
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Туку, друго сакав да расправам. Божиќ е најубавиот првичен спомен на секој аџија во Америка.
„Бед инглиш“
од Дарко Митревски
(2008)
Сите мои белешки, корисни адреси на лица и фирми, каде што можеше да се инвестира, да се одржуваат и прошират старите пријателства завршија како куп безвредни, пожолтени ливчиња, feuilles mortes, како што би се рекло на француски јазик, коишто времето ги ослободи од првичното значење. Се помирив.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Им благодарам на д-р Волфганг Суцл од катедрата за Мировни студии при Универзитетот Инсбрук во Австрија и Арон Леви, куратор на павилјонот на САД на Венециското биенале на архитектура 2008 и професор на Факултетот за уметност при Универзитетот Пенсилванија во САД, за нивната концептуалната поддршка при работата на текстовите во оваа книга, од рафинирањето на првичните идеи до нивните информативни коментари во разните фази на работа врз текстот.
„Простори на моќта“
од Зоран Попоски
(2009)
Првите никулци на јаничаризмот можеа да се најдат во македонската фаланга, потоа во преторијанската гарда на римската империја, кај елитните стрелци на Руската империја, кај египетски Мамлуци Императорите имаа доверба во одбранбените елити на своите гарди кај кои беше тотално збришан првичниот идентитет, речиси засекогаш најдени во тотална амнезија во однос на своите блиски, на својот народ.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
