отвори (св.)
И како прва буква аз, дадена од Бога на словенското племе за да се отворат устите на децата при учењето на разумот преку буквите, тоа се произнесува со широко отворање на устата, а другите букви се произнесуваат со послабо отворање на устата.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
И ќе да се отвори пред них страшна јама длабока и ќе да прати Бог ангели да ги фрлат у јамата, што е силниј огин.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Та новата рана ја отвори старата; денес, кутра, да не бидам жива - над синот и мажот оплакувам одеднаш!
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Но откако дојде на себеси кутрата Неда - отвори полека очи.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
И така џенгот се свршил и штрковите наттепале, та си отвориле пат и си се упатиле за кај нас.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Во 1890 год. се издигна голема трикатна зграда во која од јануари 1891 год. се отвори пропагандната „Богословско-учителска школа”, за да се затвори по половина година.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
110. Тој неуспех не ги обескуражи одважните Срби: Друштвото „Св. Сава” отвори патриотска потписка во Србија за изградување нова зграда на друштвото за пансион и за свое пропагандно училиште.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И наскоро оган се отвори, вџашен, — од едната страна комитите смели, бестрашните чеда во животот страшен, од другата Турци на булуци цели.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Патриотското пропагандно друштво „Св. Сава” од 1888 година отвори пансион за своите ученици стипендијанти.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Погледај, отвори очи, види колкава дамка си оставила на левиот џам!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Беќар сум, сакам да се женам. (Општо смеење, и внатре и кај жетварките на чардакот.) КАТА: Море Анѓеле, чудо не те нашло, што си се отворил олку да зборуваш?
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Ќе ве молам ако сакате да ми отворите да преспијам кај вас, утрина ќе си одам.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
И затоа се опечалив повеќе да ги донесам злато, да му се отворат очите.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
ПОП ЈАНЧЕ: А така. И со тоа ние треба да ги отвориме очиве четиринаесет и да не позволуваме лесните да се лажат, ами да им го покажиме правиот пат.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
И куршум екна – пропиште онаа песна проклета. Стојана в гради погоди, смртна му рана отвори, замина, „оф!“ не испушти сред младост бујна, јунашка.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
Отвори очи. Во бараката беше темно.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Болничарката излезе. Се потпрев на лакот и ја отворив книгата.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Непрекинато гледајќи во мене, ја отвори фиоката на масата и извади танка прачка.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Старчето молеше да отвориме, колнеше, гласно ги повикуваше светците.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Оти, во Солун уста не можеше да отвори од конзулицата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
