обичај (м.)
И како што се размешаа јазиците и наравите и обичаите, наредбите и законите и искуствата*: на Египќаните - геометријата, на Персијанците, Халедеите и Асирците - астрономијата, гатањето врачањето, маѓепсувањето и секаква човечка вештина; на Евреите пак, светите книги, а во нив е пишано дека Бог го создаде небото и земјата и сѐ на неа и сѐ по ред како што пишува; а на Грците - граматиката, реториката и филозофијата.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Општата радост и жалост, општите преданија и обичаи нѐ прават сите нас едно цело – еден народ.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Само согледувањето на тие своеобразни црти во карактерот, наравите, обичаите, животот, преданијата и јазикот на нашиот народ е важна причина да сме ние против делењето на нашата татковина и за нејзината автономија, зашто дележот ќе ни искорени сѐ што ни е мило и ќе ни наврзе многу противно нешто на нашиот народен дух.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Со постепеното одделување на македонските интереси од бугарските, со земањето на македонското прашање во свои раце и најпосле, и најмногу со сегашново востание Организацијата како резултат го постигна тоа што не го претпоставуваше: наместо слобода да бараат, сега во Македонија мнозина се убедени дека ни треба полно пресечување на врските со сите балкански народности и култивирање на сѐ што е во Македонија оригинално и свое: јазикот, обичаите, историјата, писменоста, народната литература итн.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
После извршените обичаи влегуваат во салонот.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
По завршувањето на обичаите килерџиите почнуваат да ги служат гостите со вино, ракија и мезиња: бонбони, леблебии и суво грозје.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
После овие извршени обичаи кумот започнува на игра со пеење пратен од чалгијата).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Нема три Македонии, една е Македонија, и таа Македонија, досега разделуена од империалистите, има свој јазик, обичаи, економска поврзаност, историја, територија, ги има петте белега, и денес се оформуе в нова и млада нација.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Се поздрави со Стоја и со Трајка, им ја честита новата снаа и, по обичајот, си го зеде пагурчето од камарчето над оганот. (Да му се најде нешто в раце: Невела е да седи човека празен на радост или жалост, „господ да чува!“)
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
По обичајот, Крле тргна еден ден по пладнина да оди кај братовчетка си Тода.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се позами, се позачешла — колку да му помине апешот во главата — и си ја зеде торбичката велејќи си сам за себе: — Требе порано да се оди, оти литургијата трае два саати (ако не ги прескокне половината молитви, што си имаше обичај), утреното еден, а после . . . ете има три четири кршчења, секое по черек саат, некој и друг парастас .. . денеска ќе се има баја работичка, — и пак си промрмори, навраќајќи долу Катината улица: — Нека даде господ, нека даде: кршчење, венчање, венчање, па и умирање!
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И можеби дедо Бошко ќе одбиеше, и Луман, како што имаше обичај, ќе ги изнатепаше сите по дома, некого ќе убиеше или дури и куќата ќе му ја запалеше за да си ја покаже силата, но сега тоа не се случи.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
По еден час и Бошко Манев, кога дотрчаниот Танас му кажа, исто така знаеше што го чека зашто арнаутскиот обичај на сите им беше познат: кога некој ќе ти плати за сѐ што кај тебе јал и пил – тоа значеше дека има право да ти одмазди како што сака за она што мисли дека си му го сторил.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
- Оти и така седам без работа, - имаше обичај да рече со израз на човек осуден цел живот да се чувствува должен за доброто што му го сториле.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Си запали и тој свеќа на сите три светилника, се прекрсти по христијански обичај и излезе заедно со старците, та поддена разговор пред црквата, прашајќи ги отворено што мислат за опсадата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Го свиреа „Тешкото“. Таков е обичајот кога се испраќаат печалбари.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Сите негови маки и незгоди се сведуваа на тоа: со влегувањето во занданата, тукашните го потсетиле на обичајот - да ги почести со по едно кафе за добредојде во „фамилијата“. Пази боже од ваква фамилија!
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
- Друго време, други луѓе се, - имаше обичај да се теши старецот, свесен, иако незадоволен, дека син му има право.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Зашто не сакаше да се замери, но и со волја ја работеше работата:како што го слушаше кљакањето на секирите во шумата така му се чинеше оти е во брезничка планина, со свои луѓе, по дрва, како што имаа обичај групно да одат.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
- Стар човек не е за ништо и за никаде! - имаше обичај да рече, кога изморен ќе седнеше негде да си почине.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
