лозница (ж.)
На завртувањето погледот ѝ се сретна со очите од Крлета и само ги наведоа главите и продолжија напред, а Бојана позабрза и пред самата порта на Бисера ги стигна. Сите три фрлија поглед во дворот на Бисера и како нарачан го видоа поп Петка под лозницата — седи замислен, со некакви исчекувања.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Таа станува од местото, тупка со наланите по чистото светнато калдрмче, над кое држи ладовинка стара лозница.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Кај излезот од тремот во бавчата, чардаче исплетено од гранките на две огромни лозници.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ќе се изјазам по стеблото на лозницата на чардакот, а таа горе чека, потреперува како лист од трепетлика, по кошула, на градите грее месечина.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Од лозницата во дворот донесе грозје.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Правена е по план, донесен од Германија, каде што тако му работеше како слаткар: куќата е со висок стрмен покрив кој не држи снег, и на кој, на сите четири страни, има тавански прозорчиња што го осветлуваат просторот под покривот; на сите четири ѕида од куќата: и на долниот и нагорниот кат, има мали дрвени балкончиња и тесни врати кои излегуваат на нив; над нив има гипсени украси: развлечени триаголници што се испакнуваат од фасадата; по рабовите на куќата, исто така, се спуштаат гипсени бордури; куќата е обградена со зеленило што ја прави уште поубава; пред куќата нема градина како пред многу други куќи, туку е посеана ниска трева која како зелено кадифе го покрива сиот простор; низ тревата постојано се разлева една браздичка со вода и ѝ дава свежина и силно, блескаво, зеленило; пред куќата, под лозницата што е разгранета на дрвени потпирачи, се белее гроб направен од мермер; околу него цвеќиња и масичка и столчиња направени од преполовени костенови стеблаци; оградата на дворот е од мазни дабови плотици со куси врвови исшилени како запци од шара.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Погледнувам и јас кон пенџерето, се лажам. А таму само неколку лисја од лозницата се чулат ко уши од теле.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Се врти кон пенџерето откај што наѕира лозницата. И со затворена уста се поднасмевнува.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Бедрата му биле крвави од сабји и штикови додека го минувал обрачот на турската војска, и од него како семе на идни диви и неуништливи лозници, паѓале капки - виното, доколку ќе го напоело, можело да му ја обнови коњската крв.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Тој ден игравме шах; отидовме во самопослуга да ми купи сладолед; ни пресече студена лубеница по ручекот; ни скина грозје од лозницата над терасата; ми вети дека ќе ми ја залепи гумата од велосипедот; го капевме кучето Синга во пластично легенче, а тетка Јорданка (жената со која живее, а за која јас често го прашувам дали може да се рече дека му е девојка) го триеше со шампон; ми предложи да одам заедно со нив десет дена во Охрид пред да ми почне наставата во училиштето; се радуваше кога му раскажав дека во Тиват ме избрале за втор придружник на Мистер на летувалиштето; ми честиташе што сум бил победник во натпреварот по пливање...
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
Гледам: куќичка, лозје, во преден план лозница со натежнати гроздови... во заден план жолта корија... најобичен септемвриски пејзаж, од најобичен календар - со дванаесет месеци, за секој месец соодветен пејзаж...
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
Пријатно е во нивната куќа. Голема е, дворот е убаво уреден, над терасата има лозница и сенката е дебела, па не е жешко како кај нас дома во станот.
„Игбал, мојата тајна“
од Јагода Михајловска Георгиева
(2000)
Саше беше дома. Седеше на терасата под густата лозница и уживаше во ладовината што си ја направил прскајќи го долго дворот со црево.
„Игбал, мојата тајна“
од Јагода Михајловска Георгиева
(2000)
Ги свртувам очите натаму, и што да видам: ја кренал Семјон раката над главата и го пипа стебленцето на лозата; потоа, бавно, со јаготките на прстите патува по сите кривини на дрвото, како да ги поминува низ најбавен ритам деновите и изминатите години кои само за неговите прсти оставиле траги на прачката на лозата; сето тоа го правеше токму онака како што постапи и син му, пред малку, додека ја пипаше истата прачка; некои невидливи чекори, стапка по стапка, бавни; и син му, како да настојува со прсти да го помине сиот оној пат што се издолжил по лозницата.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Си заминав од под спомнатата лозница пред една година и неколку месеци без збор да ѝ речам на тетка Боса за втората смрт на Благоја.
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)
„Не, - ѝ одговори тој, - јас ќе си постелам овде под лозницава.”
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
2 Овде на овој трем под лозницава завиткана во влажни ветрови во сенката на тешкиот рид што паѓала по нејзините раце, по ставата, овде сѐ уште живее сенката на нејзиниот глас.
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
Соколе се довлечкува под лозницата, седнува тука на столче, и збива, и збива.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Куќата сино бојадисана, а пред неа се ширеше на скеле тешка лозница.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Нејзините силни раце ја претвориле некогашната нива за компири во ова волшебно заградено земјиште, со цветни и зеленчукови градини, со дрвја преполни со цреши, круши, јаболка, кајсии и праски, лозници, кои не само што правеа сенка во лето, туку и ја полнеа трпезата со деликатесното овошје и бочвите во визбата ги полнеа со својот ферментиран сок.
„Невестата на доселеникот“
од Стојан Христов
(2010)
