лебед (м.)
Постелата беше заклан лебед. Крвавеше.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
„Крв!“ Виде зад неа извезени лебеди во гоблен и се сети на мртвата птица.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Таа полека стана, се исправи, направи полукруг и, како да сонува, ги рашири рацете. Лебед, вистински лебед.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
...големиот закон на природноста наспроти квадрантите промислата наспроти оправдувањето лебедот наспроти кристалот крв слободна од телото се простира пред окото зад извикот таму каде чека твојата сребрена чевличка твојот заден траг... знаците од сонот или сонувачите како алтернативци ...отежната од змиските клопчиња гранките се веднат скоро до паднатите лисја зошто оттаму од живите шуми ме потсеќаш на своите боси стопала јас не сум лошиот родител ниту ти оставеното дете тие чудовишни црнобели слики се сосема предвидлива компензација за отсатноста сонот место допир декорот го бираме наизменично ноќва се моите змии шумите следната ноќ возењето во спротивна насока распарченото тело на асфалтот крваво што го љубиш осветлена во трикото на невина балерина потоа јас летот над градот по ехото на твојот глас па ти појадокот во природа со заборавените заеднички пријатели...
„Или“
од Александар Прокопиев
(1987)
Бегам леден во ноќта луда, Изгубен, заболен и сам Во срцето на зборот загледан И од зборот љубен и огреан Се враќам во сонет од рими дочекан, како лебед пред смрт, распеан.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Од песната се топи ледот, Венец - месец изгрева над брегот Паднат лебед умира на снегот. Сам.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Само виделе при светлоста на огновите некаква крвава крпа од месо и кожа во коњската челуст и го виделе офицерот како се зграпчува за лице сличен на гробник со два профича и се стрчнале обезглавени и ужаснати да се одмаздуваат со истрели и со сабји дури кога Лебед од скок, како да се лизга по невидлив мраз, се изгубил, ги оставил неми и бавни во движењето и му се вратил на овој мрак од кој дошол.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Ги запреа коњите разгледувајќи го одблизу манастирот, восхитени од неговата убавина, кој извишен на карпата над езерото и опкружен со зеленило, се чинеше како да лебди над водата во дланки господови; езерото под него поигрува, одблеснува на сонцето и полека ја заплуснува карпата; лево од манастирот под падината на планината, клокотат огромни извори и исфрлаат изобилство вода која плавно, широко се разлева правејќи езерце што го обградува пошуменото островце пред да го пресече патот под мостот и да влезе во езерото со бучеж; на дното од мирната вода во езерото се прелеваат разнобојни алги фаќајќи ја светлината од сонцето што низ бистрата вода продира до нив; на островцето столетните дрвја ги раскририле гранките спуштени до самата вода во која фрлаат зелени отсјаји; по водата пливаат патки и лебеди, кои вознемирени од тропотот на коњите, се оддалечуваат повнатре во езерото оставајќи долги, меки бразди зад себе; на ледината крај изворите пладнуваат купчиња овци како бели, отворени цветови.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
XVI Ручокот на Комисијата беше приреден на островцето обградено од бистрата изворска вода под жалните врби што своите гранки како зелени чипки ги спуштаа до земја; водата околу нив се прелеваше во зелени и светли тонови, по неа лебедите оставаа меки трагови доаѓајќи сосем блиску до огништето каде што се печеше прасето; калуѓерите се сменуваа вртејќи го раженот и плакнејќи ги лицата со студената вода; миризбата од вцрвенетото прасе што капеше на жарта, се ширеше наоколу дразнејќи им го желудникот на полковниците, игуменот, отец Иларион и отец Серафим кои седеа крај масата и пиеја; отец Серафим пак им наточи од најубавото вино, и додека чекаа да се испече прасето, им раскажуваше дека во турско време имало многу лозја во манастирот, а и во селата, зашто луѓето, за да се ослободат од големите даноци што власта им ги наметнувала за житните насади, тие нивјето ги засадувале само со лозја, зашто Турците не земале данок за лозјата, не собирале грозје, зашто не пиеле вино.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Каде љубопитните зборови се некогаш раздвижени мравки што снаодливо ги совладуваат тревките на заборавот, а некогаш лебед – девица со розеви нозе што го зануркуваат снежнобелиот врат во многуликите води на детството.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
ЗОО речиси целосно им е „посветен“ на животните: во рамките на неговата колажна сценографија се појавуваат на пр. логоа на фирми што употребуваат животни (Камел, Самсон), видеоснимки и филмови за животни, цела митологија врзана за нив (Леда и Лебедот), а најмногу нивното физичко распаѓање (додека во ДАВЕЊЕТО ПО БРОЕВИ се појавуваат убиени животни).
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Суштината на танцот со лебедите и натаму останува непроменета: заведување.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Секоја вечер се соблекувал, скокал во езерото и пливал пред очите на љубената истовремено гушкајќи ги двата лебеда, коишто ги подготвил специјално за таа прилика.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
По градот - можеби на два чекора од нас - шета слободно подлецот, кој се заколнал дека ќе ја убие вашата ќерка, а кај нас во семејството владее такво спокојство, кај нас се пишува за лебеди, кај нас машината за пишување чука ли чука...
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Од далечината на сината вода се доближуваа два бели лебеди, како први зраци на будењето на Езерото.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Градот се осиромаши за два бели водни цвета што пливаа грациозно по неговите води како два снежни лебеда.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Црн лебед
„Признајте:
имате чувство на нелагодност
кога ќе ме здогледате
необичен, што од убост, што од суета
од таа метафизика на спиралата
нотниот клуч, змијата
- мене, бесрамно бел
- порив кон сакралното
неутешна жед за созерцание - езеро
милиони години сѐ тука, сѐ внатре
во времето, неизглаголена глоса
искубан крик!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Кога ќе раздени, ако раздени, нашинцитесо крилца на црни лебеди облетуваат туѓи стравови и парадно му отпоздравуваат на Диоген.
„Кревалка“
од Ристо Лазаров
(2011)
Има во расказот „Црниот лебед“ на Гајто Газдинов, еден впечатлив лик. Станува збор за рускиот емигрант Павлов. Човек со необични способности.
„Календар за годините што поминале“
од Трајче Кацаров
(2012)
Грдото пајче се претвори во лебед, блескаво суштество, исполнето со топлина и сладостраст.
„Читај ми ги мислите“
од Ивана Иванова Канго
(2012)
