манастир (м.)
И отишла у девическиј монастир и живеала богоугодно и се преселила ко благодетелиици своеј.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Кога дошле близу селото Плетвар, кај дервенот, го видел Силјан полето Прилепско; ги видел Маркови Кули; го видел манастирот Трескавец, и од радост веднаш слегол до едни камење, за тамо да се потури со шишето вода, за човек да се стори и оттука пеш да си оди дома.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Ако рече Господ уште еднаш јас да појдам тамо, три години ќе чинам измет на манастир на Трескавец, на Богородица.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Си ги прошетал нивјето негови, си ја прошетал куќата, и најпосле летнал и отишол дури на манастир на Богородица на Трескавец, та застанал на кубето од црквата и многу ѝ се молил на Богородица, за да му поможе да појде на штрков вилает и пак да си дојде и човек да се стори, та три години ќе служел на манастирот.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Море да можам Теодос во манастир да го пратам!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ЕФКА: Слатка сестро Кево, ако ја направиме таа работа, манастир ќе направиме! (Си оди.) Манастир!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Од сѐ да се откажам, од сѐ да побегнам, во манастир да се затворам!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
И кога дедот Стале го скрши и ова кандило за да го свети Илија пак да седи во темница седум дена, тој побрза и ноќта ја „доведе“ лисицата пред манастирската порта и тука, „потфатена“ од сите четири нозе, ја налегнаа пците и со кожата ги плати кокошките, а дедот Стале му нареди на Стојка да кладе веднаш чаша во кандилото и да му го запали рано пред вечер, оти свршил работа, го накажал арамијата што ги украде кокошките.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И така дедот Стале веќе во првите петшест години од создзвањето на манастирот располагаше со чифлиг од 80 хектари најубава земја, со булук од седумосумстотини овци и кози, со сурчја од шеесетседумдесет говеда и коњи, со седумосумстотини овци и кози, со сурија од шеееетседумдеоет говеда и коњи, со седумосум ѕевгари волови, со стоипедеоетдвесте кошници пчели и стодвесте кокошки, врз сето тоа со седумосум души момоци како отец Арсенија на чифлигот од свети Горѓија во Метуите.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тој ги научи во манастирот сите поповски марифети од поп Спира, на кого му помагаше во службата како нему што му помага сега Кушо, и требаше само да го „благослови“ владиката и да си започне со работата.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ако му се пожалиш на четничкиот војвода, тој веднаш за ножот - За тебе се бориме, твоја ракиичка пиеме - Ако појдеш до комесарот на другите, тој ја развлекува волчата челуст, сака да апе - Од пет ока јаболки не ќе се сотреш. Има манастирот.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Манастирскиот поп, малоумниот отец Софроние, тешко се снаоѓаше: камилавката му беше издупчена, ту од кокарда, ту од петокрака, како веќе која војска ќе влезеше во широкиот ограден двор.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Во еден манастир еден таков отец Симеон сакал да стане светец.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Тргна по селата да проси милостина за манастирот Трескавец и дури ги ишета овие села по ново Мариово, веќе дојде и денот Богородица, панаѓур на Старавина.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
И тврдините, црквите, манастирите и старите - дотраени куќи наоколу, обвиени и оживеани од бројните приказни и легенди за едно бурно минато, секој час раскриваа пред неговите очи нови облици - сѐ побогати и почудесни...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Во неделите војниците во групи одеа дури далеку некаде назад во шумата, кај некое изворче, правеа прошетки и до манастирот горе во долот.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Кога удри вечерта на караулот на крајот на Полчишта не се изненади.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Му ја остави пушката и седлото од коњот на попот, а со нив заедно Брниклијата, Најда и сина си Велјана за „момци" на манастирот до Ѓурѓовден.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Тоа ѝ дошло до нос на жена му и спас нашла во манастирот.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Девица бараше нејзиниот дел да му се подари на манастирот во кој беше закалуѓерена.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
