комита (м.)
И наскоро оган се отвори, вџашен, — од едната страна комитите смели, бестрашните чеда во животот страшен, од другата Турци на булуци цели.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
ТЕМЈАНА: Од коријата комити слегуваат! Од Гумење, исто… Од камбанаријата на грчката црква стрелаат… (Истрели, ура, песни)
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Ќе ти скроиме нови бечви, пинци, пушка, вишеци, ќе те дотераме салам комита.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
По сето, потерата разбрала оти никој друг не може да биде, ами Јован со комитите.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Па добро, кад ти хоќеш шуму онда буди шумар у твојој шуми, — му одговори началникот и му стави во задача сега пак тој да ги брка комитите во таа иста шума, во која него толку години го бркаа мулазимот, Рашид чауш и Шарен Мустафа, а во последно време братучед му Бино.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Штом останаа сами, дедо Ангеле се приближи кон комитите: - Абер ви носам, - рече.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Млад комита пушка фрли, Лумана во чело удри.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Наседнаа меѓу комитите, и Пеце рече: - Дојдовме да те прашаме нешто, дедо Геро!
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Низ отворените прозорци долетуваа зборовите од востаничката песна: „Ај, излези, Ѓурѓо, на сретсело, да ги видиш, Ѓурѓо, мори, комитите!...“
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ќе те испратам да станеш комита. И запамети: отсега имаш само еден родител: организацијата.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Тогаш во дворот влезе човек со голема, веќе подбелена брада, опашан со колани и почна да им дава наредби на комитите на наш јазик.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
МЛАДИЧОТ: Од оној ден кога ме симнаа комитите од дрво во чии гранки ме скри мајка ми за да ме спаси од колењето.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
- Тоа бил некој комита! - рече инженерот.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Народот од нас чека помош и заштита. Тој што станал комита, не е орач. На комитата пушката му е плугот.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Целата турска војска и полиција беше во приправна состојба, откако по македонските гори излегоа да крстосуваат комити.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Дедо, комита, знаеш. Скитал, бегал, тепал, ама и комитата најпосле ќе се фати в мрежа.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Кој сѐ не поминал низ оваа планина, и Турци, и ајдуци, и комити, и партизани, а којзнае што сè било порано од времето кога Селиште било град!? Сѐ поминува...
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Кој можеше да се скрие од толку аскер во секое село кога земјата е посипана со бело брашно“?
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Оттаму почнаа да ја наслушуваат надежта.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
— Воловите, кравите, коњите, маските, тоа вие барате, анасени... ана!
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
