јачмен (м.)
Некој пченица, некој 'рж, некој јачмен за коњот, елем двесте куќи — двесте кутли; тие ти се дваесет и пет кила жито.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Беше војна. Како и сите други селани, и Језекил сега ги копаше и ги посеваше со јачмен и со пролетна јарова пченица подновените нивки по шумските чистинки и по присоите крај нивното село.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Некаде, подолу, некои жетварки жнееја јачмен и пееја: „Горештина, омарнина веќе ми се здодеало“ Трајче требаше да мине преку мостот на реката Сатеска и да премине на другата страна кај Крива Воденица.
„Волшебното самарче“
од Ванчо Николески
(1967)
2. Летото помина, седбата се собра. Адем ги наполни амбарите со одлична крушевичка 'рж; царевките родија не полошо од 'ржите и јачмењето.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Старец го крши надве лебот Во лебот мирис на млеко на доилка Легната среде јачменот.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Огништето му е изгаснато, Јачмен не врзува на неговата нива, Добиток пасе горчливи билки Меѓу урнатините на напуштениот дом.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Си беше еден човек и си садеше грав, пиперки и босилек, сееше ’рж и јачмен, ораше, влачеше, едниот вол му бегаше од браздата, и волот го тепаше по муцка, му пушташе крв од муцката на волот, и после муцката му ја држеше в раце и го милуваше.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Како да ќе ми прекапе јачменот трчам, летам.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Почнавме да ги месиме и триците, крмата, да мешаме сѐ во лебот: и јачмен , и уров, и компири, и граор, и пченка, и тикви, и грав.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
„И со овие заби ќе умеам да се одбранам ... Така - а? - була в јачмен. Пред големиот Бајрам.“
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
„Оџо, знаеш ли дека имам превртено була? Летоска, в јачмен. А тоа ќе го сторам и иногда.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Малку 'рж, малку јачмен, што се вели, малку пченка, и малку пченица.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Докторката вели: - Ова е операционата маса. Ова е скалпел. Ова е вашиот јачмен.
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
Мајката Перса ги послужи со кафе и слатко. Не со пржен јачмен, туку со вистинско кафе од што замириса целата просторија.
„Црна билка“
од Ташко Георгиевски
(2006)
Пиеше само „Дифка“ кафе, што сама си го правеше од јачмен, ’рж и слануток и никогаш не вечераше, за да им остане повеќе на дечињата.
„И ѓаволот чита пРада“
од Рада Петрушева
(2013)
И житото зрело со златесто класје, и амбарот полн со јачмен и овез, и кошот го сакам со пченкарно зрно, и сеното во стог, и слама во копа..
„Поетски блесок“
од Олга Наумовска
(2013)
Чениците до градите. Јачмените до стреите. Леновите до појаса. Уровите до колена.
„Молика пелистерска“
од Бистрица Миркуловска
(2014)
