светец (м.)
Имало во старо време некој си старец што бил како светец на оваа земја.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Дали ангели од Бога сте и сте дошле у нас, дали светци сте?
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Море колку за нив знаеме оти се сторија од брат и сестра две пилиња, му рекле сите, туку тој век друг бил, кога шетал Господ по земи и светците, да слушале луѓето што зборувале, а пак севишниот век повеќе ѓаволот шета по земјава, да од тоа тебе не те веруваме да си бил штрк.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Каков светец, таков четец, ајде! Ајде, Стојанке, да гледаме и ние ваму, да направиме нешто! (Излегува.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
АРСО: Што велиш, нашето ти е како во песната. (Рецитира тихо претпазливо.) Иди у гора — вуци, слези у село — Турци, влези у црква — светци, излези вонка — слепци, влези у куќа — буи, излези вонка — муи.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Старчето молеше да отвориме, колнеше, гласно ги повикуваше светците.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Зад нив седеа двајца, едниот сув и жолт светец од икона, другиот полна месечина со голо испотено теме.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Од ѕидот ме гледаше светецот Сава, заштитникот на учениците, благо и сожаливо.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Бабата Каља Тушева, редовна и најрана посетителка, веќе прави метании пред Богородица и ѝ се моли да ѝ го поживи сина ѝ и внучињата; дедот Бале — и тој му пали свеќа на Ристоса и го моли да му ги прости греовите што излага толку моми и невести за мажење и што зеде некоја и друга лиричка од такви како Илка Сукала, дедот Мисирлија — не може да најде невести за синови му и почна редовно да доаѓа в црква и да се моли на сите светци; на бабата Цвета Батанџиева невестата ѝ нема малечко еве седум осум години, та и таа клечи пред Богородица и ја моли.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тој побара три цени, та овие веќе му дадоа една и пол, но Петруш и понатака се колне во денешна света Петка, утрешна света сабота, други денешна света недела и сите годишни светци, си ја пцуе по десетти или стоти пат мајката оти не сака од нив да печали, и исчепкува уште една четвртинка од вредноста, убедувајќи ги своите пријатели дека им ја дава стоката „под зијан, само и само да не ги пушти на друго место, да им услужи, и да не речат прилепчани оти на Петруша му избегале муштериите и отишле на готов пазар кај комшијата Плашета.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Знаеше дека другиот се мачи да го отчепи шишето со ликер, Чу: „Јас сум пропаднат светец, бивш богослов.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Сум ти расправал ли за калуѓерот што сакал да стане светец? Сум ти расправал! Тогаш...“
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Треба да му е време да се оддели од своето полуизгаснато огниште и невратено да оди кај својот светец.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Во еден манастир еден таков отец Симеон сакал да стане светец.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Додека пристапот на Чебренскиот Мост го штитеше тесниот пат и непристапните карпи, оној на Светецот беше незаштитен од природата, та требаше на вештачки начин да се бара и создава заштита, макар и по цената на човечки животи. И ја најдоа бунтовниците.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Едни ги пикаа своите годиначиња во градите, а тригодишните под широките кошули и така клечеа врз нив како квачки врз пилиња; други ги криеја децата зад иконите; една го кладе детето во камарата каде што попот врши проскомидија; друга го бутна во мазгалката зад иконата на св. Илија, а сите зедоа в раце по една икона, натпреварувајќи се која да ја земе иконата на Ристоса, св. Богородица и света Петка, надевајќи се дека нивната сила е поголема од онаа на другите светци, та белким и ќе ги заштити барем децата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Со молневита брзина се разнесе по сите мариовски села веста за вчерашниот напад и со иста брзина се дадоа наредби за одбрана, та како Чебренскиот така и мостот на Светецот на време беа поседнати од по стотина селани, одделно од постојаната одбрана, сите беа готови да се борат на живот и смрт со напаѓачите.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
На црковните икони светците беа тебецести и имаа смола во очите; гледаа во сѐ и се лепеа за сѐ во што гледаа.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Но во детството тој веруваше во легендите на својата земја: езерските пастрмки имаа црвени дамки на крлушките од крвта на ослепените очи на Самоиловите војници; во некој бунар тропаше срцето на светецот Климент; Крале Марко со една рака дигал биволска запрега за да им го покаже на јаничарите патот.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Патрокле се колне во светците и господа - пари повеќе нема и попусто е тоа мачење.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
