причина (ж.)
Таа привилегија на еден дијалект, поддијалект итн. да биде орган на литературната реч – според учењето на историјата на јазиците, им се дава ним не по некакви особени естетски предимства, а по чисто практични причини, т.е. по стекот на историско-културните околности.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Нападите на Вестготите, Остготите, Хуните, Аварите, Антите, Словените, Србо-Хрватите, Бугарите на Византија се сменуваа еден по друг и поради таа причина византиските историчари зборуваат за сите тие народи, па и за Словените и Антите.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
40. И така, бугарската боја на движењето е главната причина за неуспехот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Причината за развитокот и движењето на категориите па „светскиот разум“ тој никогаш не ја барал надвор од нив, туку ја откривал во самите нив.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Затоа таквата логика и го бараше објаснението на процесот или на движењето на природата, општеството и на самото човечко познание во една причина однадвор, го гледаше само механичкото дејство на стварите, идеите, тенденциите на општеството, природата, науката, уметноста, политиката итн. и тоа една врз друга, една по друга, но не и една од друга, не нивната раздвоеност и целокупност, туку само раздвоеноста, само идентичноста.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Причините за тоа се двовидни, објективни и субјективни.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Јас кога размислив подлабоко, дека вујко ти е причина за смртта на татка ми, длабоко се потресов и се покајав што така непремислено ти предложив.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Без причина се смееше како некој да тресе вреќа со ореви.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Главно, сите се прехранија покрај попот во тие гладни години. А причината за сите тие блиски односи беше пак таа старата: Анѓа да биде попова снаа. ***
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
На поп Петка му одговори на здравоживото ладно, бидејќи одамна се караа по семејни причини, и му го покажа со глава малиот Крчо со неколку зборови: — Еве, го, го доведу, ама гледај да не го нападиш па оти со мене ќе си имаш расправиа.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Само од старата лисица Рожденката не можеа да се скријат причините.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И им ги почитуваше причините.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Прибираше сили уште нешто да пронајде во себе, некоја нејасност, некоја причина за паѓање во нова стапица.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Тоа го утврди рамнодушно и без причина.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Но причината во него ја немаше.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Ме прогонеа? Ме демнеа згрчени под своите сенки? На мене се учеа да станат мачители? Да. И повеќе од тоа. Причина? Се плашеа од мене.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Можеби тие се причина за неговиот потрес.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ако не сум разбиралив (нема причини да не сум разбирлив), ќе објаснам зошто...
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
По таа причина Мехмед стана близок до Сулејмана и овој неколкупати му возложи токму нему да ги оствари тие негови планови.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Многумина што намислуваа од разни причини, да си ја менуваат верата и да се потурчуваат, си ги спомнуваа горните зборови од нивните попови, па Анѓа се држеше за нив: Снагата нека ја јадат пците, барем душата да не ја фрлам во калта.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
